برنده جایزه هانس کریستین اندرسون (نوبل ادبیات کودکان و نوجوانان)، برنده جایزه سیب طلا از دوسالانه براتیسلاوا، ساخت فیلم‌های کارتونی سو تفاهم، شهر خاکستری، تصویرسازی کتاب‌های عمو نوروز، آرش کمانگیر و مارمولک اتاق من و … تنها بخشی از کارنامه پرافتخار فرشید مثقالی است.
فرشید مثقالی متولد ۱۳ تیر سال ۱۳۲۲ در اصفهان یکی از شاخص‌های هنر تصویرسازی و گرافیک ایران است. او در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران نقاشی خواند و فعالیت هنری‌اش را با تصویرسازی در مجلات آغاز کرد. اولین مجله‌ای که مثقالی به‌صورت حرفه‌ای با آن همکاری کرد، مجله نگین در سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۴ بود. پس از فعالیت در نشریه‌ها، پس از مدت کوتاهی مثقالی کتاب‌هایی با تصویرسازی‌های خود را به بازار عرضه کرد. تصویرسازی داستان‌های کودکانه مشهوری ازجمله خروس زری پیرهن پری از احمد شاملو و کره‌اسب سیاه از آثار فاخر او در این زمان است. او در سال ۱۳۴۶ به عضویت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درآمد. همکاری مثقالی با کانون بخش جدیدی از زندگی مثقالی را رقم زد و آثار فاخری ازجمله کتاب عمو نوروز و ماهی سیاه کوچولو در این دوره پدید آمد.
ماهی سیاه کوچولو برای مثقال اتفاقات بسیار خوشایندی رقم زد و با این اثر برنده جایزه اول دوسالانه بولونیا در ایتالیا شد. سه اثری که در این دوره به وجود آمدند، هر سه فاخر و برتر بودند، دو اثر دیگر آرش کمانگیر و جمشید شاه و قهرمان بود.
مثقالی پس از موفقیت‌های پی‌درپی در ایران به آمریکا رفت و استودیو شخصی‌اش را در کالیفرنیا به راه انداخت.
اما چه چیزی مثقالی را متفاوت کرده است، در این دوره طراحان و تصویرسازان بسیار بزرگی فعالیت می‌کردند و به‌نوعی می‌توان این برهه از تاریخ را ریشه گرافیک ایران دانست، اما مثقالی چیزی داشت که توجه جهانی را جلب می‌کرد.
اگر یک‌بار به تصویرسازی‌های مثقالی نگاه کنید، شاهد خطوط ساده و روانی خواهید بود که با کمترین تکلف بیشتری ارتباط را با مخاطب برقرار می‌کند. همین نکته تم آثار او بود که در تمام تصویرسازی‌ها و طراحی‌های پوسترش دیده می‌شود.
مثقالی در سال ۱۳۴۹ به انیمیشن روی آورد و در این زمینه هم موفقیت‌های بسیار خوبی به دست آورد. از آثار او در این حوزه می‌توان به پسر و ساز و پرنده، شهر خاکستری، دوباره نگاه کن و کرم خیلی خیلی خوب اشاره کرد. این تنها بخشی از آثار او در حوزه انیمیشن است، در آن دوره انیمیشن ایران به‌اندازه امروز پیشرفت نکرده بود و می‌توان مثقالی، علی‌اکبر صادقی و هنرمندانی ازاین‌دست را پایه‌گذار انیمیشن در ایران دانست.
یکی از پرافتخارترین جوایز در کارنامه پربار فرشید مثقالی، جایزه نوبل ادبیات کودکان و نوجوان، جایزه هانس کریستین اندرسون به خاطر مجموعه آثار تصویرگری‌اش است. دریافت چنین جایزه‌ای برای بسیاری از تصویرگران در سراسر دنیا شبیه به یک رویا و انتهای آمال است و فرشید مثقالی موفق به کسب آن شده است.
مثقالی در سال ۱۳۴۸ به همراه ممیز و علی‌اصغر معصومی آتلیه گرافیک چهل‌ودو را تأسیس کرد. حرکت او در این سمت برای او جوایزی در حوزه گرافیک به ارمغان آورد.
اگر بخواهیم نگاهی کوتاه به جوایز مهم فرشید مثقالی در طی سال‌ها بیندازیم می‌توانیم به جایزه مخصوص فستیوال فیلم ونیز ایتالیا براى فیلم پسر و ساز و پرنده (۱۳۵۲)، جایزه مخصوص فستیوال فیلم مسکو براى فیلم دوباره نگاه کن (۱۳۵۴)، جایزه بزرگ فستیوال فیلم کودک جیفونى ایتالیا براى فیلم دوباره نگاه کن (۱۳۵۴)، جایزه مخصوص نمایشگاه کتاب لایپزیک براى کتاب مارمولک اتاق من (۱۳۵۴)، سومین جایزه بى ینال پوستر ورشو لهستان (۱۳۵۶) و جایزه نوا از ژاپن براى کتاب من و خارپشت و عروسکم (۱۳۶۴) اشاره‌کنیم.
مثقالی قبل از مستقر شدن در آمریکا مدتی در فرانسه به نقاشی مشغول بود و مجسمه‌سازی هم می‌کرد. از آثار این دوره زندگی مثقالی منبع تصویری خوبی و درستی در دسترس نیست و منبع تصویری که در ایران وجود دارد بیشتر مربوط به کارهای او قبل از انقلاب و اوایل انقلاب است.
مثقالی مدتی بعد از اقامت در آمریکا به ایران بازگشت و در این دوره از حضورش در ایران نمی‌توان به نکته قابل عطفی اشاره کرد. گویی مثقالی پرکار و پر از افتخار به ناگاه ساکت و گوشه‌نشین شد و نامش تنها در داوری چند نمایشگاه و مسابقه دیده می‌شود.
اما با تمام این تفاسیر فرشید مثقالی اسطوره‌ای در تصویرسازی و حتی در گرافیک این مرزوبوم است که آثار باگذشت زمان طولانی هنوز مرجعی برای دانشجویان است. اندیشه ساده و سیال مثقالی نکته‌ای است که در اثر کمتر هنرمند ایرانی دیده می‌شود. هنوز هم با دیدن تصویرسازی‌های ماهی سیاه کوچولو به وجد می‌آییم چون هنوز هم پس از مدتی تصویرسازی حتی برابر با مثقالی در هنر تصویرسازی دیده نشده است. شاید این حرف را کمی سلیقه‌ای برداشت کنید ولی بدون شک کارنامه پرافتخاری چون مثقالی هنوز در هنر معاصر تکرار نشده است.
روحیه مثقالی با بسیاری از هم‌دوره‌هایش ازجمله ممیز متفاوت بود، آرامشی که در کارهایش دیده می‌شود، از شخصیت او بر خواسته است، مثقالی یکی از هنرمندان بااخلاق و سالم زیست و بی حاشیه این مرزوبوم است.
