قاچاق کتاب تبدیل به پدیده ای جدی شده است

ghachagh-ketab (2)

تاکنون حتما اخبار زیادی درباره قاچاق شنیده اید. از قاچاق بنزین گرفته که در شهرهای مرزی شدت پیدا کرده تا قاچاق پوشاک و سیگار و لوازم خانگی و خیلی چیزهای دیگر. قاعده قاچاق اینگونه است که وقتی کالایی در یک کشور دیگر ارزان باشد برای به دست آوردن پول بیشتر آن کالا قاچاق می‌شود. به عنوان مثال این روزها بنزین در کشور ما لیتری هزار تومان است و در پاکستان لیتری سه هزار تومان. بنابراین بنزین از ایران به این کشور قاچاق می‌شود و مردم شهرهای مرزی مردم معمولا این کار را انجام می‌دهند. البته که مقصر اصلی افزایش یک قاچاق در کشوری غم نان است اما نباید از این موضوع هم غافل بود که قاچاق در خیلی از مواقع توسط باند و یک شبکه سودجو اتفاق می افتد.

حالا اما این روزها خبری آمده که مبنی بر اینکه کتاب‌ های قاچاق کشف می‌شوند. خبری عجیب که نمونه آن را کمتر شنیده ایم. سوال اینجاست که در بازار بی رونق این روزهای نشر چرا باید کتاب قاچاق شود؟ شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید چرا کتاب‌ها قاچاق می‌شوند و اصلا ماجرای کشف انبارهای قاچاق چیست؟. برای همین به شما پیشنهاد می‌کنیم که این گزارش را بخوانید تا بدانید این روزها، هر کسی سعی می کند راه دزدی را یاد بگیرد و از طریق آن نان به دست بیاورد.

book (2)

چاپ کتاب‌های غیرقانونی

شبکه اصلی قاچاق کتاب که سرکرده‌های آن همین چند روز پیش دستگیر شدند به صورت زیرزمینی به چاپ کتاب‌های پرفروش می‌پرداختند. آن‌ها کتاب‌های پرفروش را شناسایی می‌کردند و به صورت غیرقانونی آن را در تیراژ بالا به چاپ می‌رساندند. این کتاب‌ها توسط دست فروش‌ها به فروش می‌رسیده. این باند ۸۵۰ دست فروش را ساماندهی می‌کرده و کتاب‌های چاپ شده خود را با قیمتی متفاوت در اختیار آن‌ها قرار می‌داده. کار دیگری که این شبکه قاچاق انجام می‌داده، چاپ کتاب‌های غیرقانونی بوده که با قیمت بالا به فروش می‌رسیده و سود خوبی نصیب قاچاقچیان می‌کرده است.از آن جایی که در کشور ما هر چیزی غیرقانونی باشد طرفدار بیشتری دارد، کتاب‌های غیر مجاز در بازار دستفروشان رونق خوبی داشته است.

ghachagh-ketab (4)

کتاب‌های قاچاق در انتظار رای دادگاه

جالب اینجاست که مدیران این شبکه قبلا هم به دلیل چاپ و عرضه نسخه‌های غیرقانونی کتاب «انسان خردمند» دستگیر شده بودند که بعدها توانستند با وثیقه ۵۰۰ میلیونی آزاد شوند. این انبار قاچاق حالا در محله اتابک کشف شده و پلیس توانسته از انبار آن ۵ کامیون کتاب قاچاق استخراج کند.  در حال حاضر، کتاب‌های کشف‌شده از انبارهای این شبکه قاچاق، به انبار اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در شریف‌آباد منتقل شده تا قاضی پرونده درباره‌شان دستور صادر کند

شوخی با قاچاق کتاب

حالا مدتی است که با قاچاق کتاب حتی در شبکه های اجتماعی هم شوخی می کنند.آن هم به این دلیل که کتابخوانی هرگز مورد توجه نبوده ولی حالا با سودجویی از آن می توانند پول کسب کنند. قاچاق کتاب کسب و کار تازه ای است که هنوز خیلی ها به آن توجه نکرده اند که اگر توجه افراد سودجو به این مورد جلب شود بدون شک، تمام زیر زمین ها از کتاب های قاچاق پر خواهند شد.

مسوول یکی از انتشارات می گوید: قاچاق کتاب برای عده ای سود آور است. در این خصوص حقوق ناشرانی که در زمینه تولید یک کتاب سرمایه گذاری می کنند و حق پدید آورندگان کتاب که باید از حق التحریر چاپ کتاب بهره مند شوند، از بین می رود. این انتظار از قانونگذاران و قوه مجریه کشور وجود دارد که از چنین تاراج بی رحمانه و هولناکی جلوگیری کنند که تاکنون اقدامی در این زمینه مشاهده نشده است. اگر سری به درب ورودی دانشگاه تهران بزنیم، این کتاب های قاچاق در بساط کتابفروشان دیده می شود اما هیچ کس قدرت جلوگیری از چاپ و پخش غیرقانونی آن را ندارد.

ghachagh-ketab (5)

مردم به کالای ارزان علاقه دارند

بازار نشر حال خوبی ندارد و حالا قاچاق کتاب‌های پر فروش می‌تواند تیشه به ریشه این گیاه ضعیف بزند. مردم وقتی کتاب مورد علاقه شان را با قیمت کمتر ببینند بدون شک ترجیح می‌دهند که آن را خریداری کنند. چرا؟ به این علت که مشکلات اقتصادی زیاد شده است. بسته‌های فرهنگی از سبد خانوار حذف شده و اگر کسی هم علاقه ای به خرید کتاب داشته باشد حتما نسخه ارزان تر را انتخاب می‌کند. این منفعت طلبی اما در نهایت می‌تواند آسیب جدی به دنیای نشر و ادبیات بزند.با این حال اما این موضوع در حال گسترش است. به همین دلیل هم کارگروه  صیانت از حقوق ناشران، مؤلفان و مترجمان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران بیانه ای صادر کردند و از مردم خواسته اند تا با آن‌ها همکاری کنند.

ghachagh-ketab (3)

آن‌ها در این بیانیه نوشته اند:« چندین سال است عده‌ای سودجو و فرصت‌طلب مبادرت به چاپ و نشر غیرقانونی کتاب‌های ناشران و پدیدآورندگان می‌کنند و آنها را در اختیار کتابفروشان و خریدارانی که مطلع نیستند قرار می‌دهند. از آنجا که برخورد با قاچاقچیان عرصه نشر کتاب و حفظ و صیانت از حقوق ناشران و مولفان و مترجمان علاوه بر نهادها و سازمان‌های مربوط، به عهده تمام همکاران صنعت نشر و نیز خریداران است، شایسته است عموم همکاران به‌ویژه اعضای اتحادیه (اعم از ناشر، کتابفروش و توزیع کننده) به نکات و هشدارهای زیر توجه کنند تا بتوان ضمن پیشگیری از تخلفات و سوءاستفاده‌های احتمالی، با توان و اثربخشی بیشتر دست افراد سودجو و خلافکار را از دامن اهل فرهنگ و صاحبان قلم و شاغلان این صنف شریف کوتاه کرد:

۱. مدیران مسئول مؤسسات انتشاراتی هنگام فروش کتاب به مراکز پخش و کتابفروشان، موظفند فاکتور فروش رسمی‌ممهور خود (با آرم و قید نشانی دقیق) و با امضای مدیرمسئول یا مدیر فروش آن مؤسسه انتشاراتی صادر کنند.

۲. مدیران مراکز پخش تنها کتاب‌هایی را خریداری کنند که دارای فاکتور رسمی‌مؤسسات نشر باشد. همچنین هنگام فروش کتاب، باید نسبت به صدور فاکتور رسمی‌(ممهور و امضا شده) برای خریداران اقدام کنند.

۳.کتابفروشان کتاب‌های مورد نیاز خود را فقط از مراکز پخش و ویزیتورهای معتبر و خوشنام خریداری کنند و هنگام دریافت سفارش خود، فاکتور رسمی‌و ممهور دریافت کنند.

۴.خریدارنِ کتاب، کتاب‌های مورد نظر خود را تنها از کتابفروشان معتبر و دارای مجوز کسب از اتحادیه مربوط تهیه کنند»

book (1)

پیگیری انبارهای قاچاق ادامه دارد. بعد از پیدا کردن انبارهای پوشک‌های احتکار شده حالا نوبت به کشف انبارهای کتاب شده است. کالایی که قرار است فرهنگ درست را به مردم آموزش دهد حالا دستخوش سودجویانی شده که از فرهنگ این مملکت هم به فکر پول در آوردن هستند. این وسط ناشران و نویسندگان هستند که ضرر می‌کنند و بدون اینکه سودی از فروش  کتابشان داشته باشند ، به راحتی آن را دست مردم می‌بینند. مردم هم که قرار است با خواندن کتاب انسان‌های بهتری برای جامعه باشند حالا با دیدن کتاب‌های ارزان تر در بازار دست و دلشان می‌لرزد و به حقوق ناشر و مولف اهمیتی نمی‌دهد. این چرخه باطل هم همینطور ادامه پیدا می‌کند و کورسوی ما برای بهبود اوضاع از حوزه اقتصاد به حوزه فرهنگ رو به خاموشی می‌رود.

آزاده باقری
آزاده باقری روزنامه‌نگار هستم