آنری دو تولوزلوترک، نقاش، طراح گرافیک فرانسوی است که در سال ۱۸۶۴ در شهر البی در جنوب فرانسه به دنیا آمد. این هنرمند را میتوان از پیشگامان طراحی پوستر دنیا دانست، آثار گرافیکی او تأثیر زیادی بر طراحی گرافیک نسلهای بعد گذاشت.
لوترک تنها یک طراح گرافیک نیست، لوترک قبل از اینکه طراح قابل باشد، نقاش ماهری بود. آنری دو تولوزلوترک در سال ۱۸۶۴ در فرانسه به دنیا آمد. مسیر هنری او با هنرمندان بزرگی ازجمله گوگن و سزان و ونگوگ یکی شد و لوترک را میتوان از هنرمندان مطرح پسادریافتگرایی دانست.
لوترک در خانوادهای متمول بزرگ شد، اولین فرزند خانواده بود و برادرش از او کوچکتر بود. پدر و مادرش در ۸ سالگی او از هم جدا شدند و از ۸ سالگی در فرانسه نزد پرستار بزرگ شد. استعداد لوترک از همان کودکی نمایان شد و در سن کم شروع به نقاشی و کشیدن کاریکاتور کرد. خانوادهاش که به استعدادش بها دادند و از همان سن برای او معلم خصوصی استخدام کردند.
در سن ۱۳ سالگی استخوان پای راست لوترک شکست و در سن ۱۴ سالگی دوباره با شکستگی استخوان ران پای چپ درگیر شد. پسازاین شکستگیها لوترک هیچوقت بهبود کامل پیدا نکرد. دلیل اصلی مشکل پای لوترک مشکل ژنتیکی بود که از بدو تولد با آن مواجه بود. نکته جالب اینجاست سندرمی که لوترک به آن مبتلا بود، یکی از نادرترین سندرمهای ژنتیکی بود که پس از او به نام سندرم تولوزلوترک شناخته شد.
رشد پاهای لوترک در ۱۴ سالگی متوقف شد، لوترک در سن ۴۰ سالگی تنها یک متر و پنجاه سانت قد داشت. بالاتنه او شبیه به یک انسان معمولی بود و تنها پاهای او از رشد ایستاده بودند.
نکته جالبی که در آثار لوترک وجود دارد این است که معلولیت لوترک نهتنها تأثیر منفی در مسیر هنری او نگذاشت بلکه دید منحصربهفردی در آثارش داد.
لوترک در محله مونمارته فرانسه، محلهای که بسیاری از فلاسفه و هنرمندان در آن سکونت داشتند، سکنی گزید. لوترک در مدت اقامت اش در این منطقه دوستان سرشناسی ازجمله امیل برنارد، کورمن و ونگوگ پیدا کرد. همراهی با این افراد تأثیر زیادی بر پیدا کردن سبک شخصیاش داشت.
یکی از علاقههای لوترک نقاشی از کابارهها و زنان روسپی بود، سوژه بسیاری از نقاشیها و حتی پوسترهای او حول این سوژه است.«ماری شارلوت» زن روسپی بود که لوترک در زمان اقامت اش در محله مونمارته از او نقاشیهای زیادی کشید.
لوترک هنرمند پرکاری بود و از سال ۱۸۸۹ تا ۱۸۹۴ بهصورت منظم در سالن هنرمندان مستقل شرکت کرد و آثارش را در گالریها نمایش داد.
لوترک به نقاشی کردن مشغول بود تا کابارهها سفارش طراحی پوستر به او دادند و او هم چون از خانواده جداشده بود وزندگی مستقل اش را آغاز کرده بود. همین برهه زمانی شروعی شد برای ورود لوترک به حیطه گرافیک و طراحی پوسترهای مدرن.
لوترک بدون شک یکی از هنرمندانی بود که جلوتر از زمان خود پیش میرفت و زمانی که هنرمندان طراحی کارهای سفارشی مثل پوستر برای کاباره را ننگ میدانستند، او به این کار مشغول بود. بسیاری از صاحبنظران پوسترهای لوترک را نقطه آغازی برای طراحی پوسترهای مدرن میدانند. ویژگی که پوسترهای لوترک داشت، به کار خصیصه گرافیکی بودن را میداد، رنگهای تخت و شفاف، عناصر بزرگ و ترکیببندیهای متفاوت، ازجمله ویژگیهایی بود که کار لوترک را پوستری میکرد.
بیشتر پوسترهای لوترک برای کابارهها طراحیشدهاند، در بسیاری از آثار لوترک این تم کاری دیده میشود. دلیل اصلی گرایش لوترک به این مسئله وضعیت جسمی او بود. لوترک به دلیل ظاهر متفاوت اش از جامعه طرد میشد و همهجا پذیرای او نبودند. همین انزوا منجر به الکلی شدن او شد، به همین بیشتر وقتش را در کابارهها و بارها میگذراند.
طراحی پوستر برای لوترک بهاندازهای جدی شد که او برای پذیرش سفارش طراحی پوستر به لندن رفت. ازجمله پوسترهایی که لوترک در لندن طراحی کرد، پوسترهای کانفتی و تبلیغ دوچرخه بود. لوترک در لندن با اسکاروایلد شاعر آشنا شد و دوستی آنها ادامه یافت و پایدار شد.
لوترک در عمر هنریاش که حدود ۲۰ سال بود،۷۳۱ نقاشی رنگروغن و اکرلیک بر روی بوم،۲۷۵ نقاشی آبرنگ،۳۶۵ اثر چاپ دستی و بیش از ۵۰۸۴ طراحی و تعدادی آثار سرامیکی و ویترای برجای گذاشت. لوترک بدون شک از فعالترین و پرکارترین هنرمندان نسل اش بوده است و تلاش او منجر به ایجاد تحولات عظیم در نسلهای بعدی شد.
بسیاری از محققان بر این باور هستند که لوترک تأثیر زیادی از دگا و مانه گرفته است. ادگار دگا در آثارش به تصویرسازی هنرمندان رقص باله پرداخته است و زاویه ساخت و پرداخت لوترک در بسیاری از آثارش بسیار شبیه به ادگار دگا است.
دگا زندگی سالکی نداشت و رفتن او به پاریس باعث شد تا در میان افراد عیاشی قرار بگیرد و وضعیت روحی و جسمیاش بد و بدتر شود. دگا در سال
۱۸۶۸ به صرع و ناهنجاری روانی مبتلا شد و مادرش مدتی از او پرستاری کرد.
لوترک تا آخر عمر مجرد ماند و در کاخ مالرومه در کنار والدین اش درگذشت.
زندگی تراژیک لوترک فراز و نشیبهای زیادی داشت و بنمایه بسیاری از رمانها و فیلمهای مشهور شد. پیر لامور در رمان مولن روژ خود از زندگی لوترک الهام گرفت. این کتاب به زبان فارسی هم ترجمهشده و دو مترجم به نام ایرانی، هوشنگ پیرنظر و سهیل روحانی، آن را ترجمه کردهاند.
از این رمان دو فیلم ساختهشده است، اولین فیلم در سال ۱۹۵۲ به کارگردانی جان هیوستن و فیلم موزیکال دوم در سال ۲۰۰۱ به کارگردانی باز لورمان است. تولوزلوترک در این فیلمها نقش فرعی دارد.
مادر لوترک بعد از مرگ او برای زنده نگهداشتن نامش، آثار او را در موزهای به نمایش گذاشت. موزه تولوزلوترک بزرگترین مجموعه از نقاشیهای او در سراسر دنیا است. این موزه در زادگاه لوترک واقعشده است و سالانه هزاران نفر از آن بازدید میکنند.
آخرین دیدگاهها