رویای فضانوردی و زندگی در فضا با بسیاری از ما همراه بوده است، ولی تا چه اندازه از زندگی فضانوردان می دانیم؟ در فضا چه می گذرد و فضانوردان با چه مسائلی روبرو بوده یا با آن ها دست به گریبان هستند؟ با تماشای صور فلکی از خود می پرسیم، اگر در فضا به سر می بردیم، اوضاع به چه شکلی تغییر می کرد؟
مهم ترین ها در زندگی فضانوردان
افزایش قد
یکی از پدیده هایی که فضانوردان در فضا با آن روبرو هستند، افزایش قد می باشد. به دلیل فقدان جاذبه، ستون فقرات فضانوردان به اندازه ی چیزی در حدود ۸ سانتی (یک تا دو سانت کمتر یا بیشتر) باز شده و این باعث می گردد تا قدی بلندتر داشته باشند. درست به همین دلیل است که کمر درد در میان فضانوردان وجود دارد.
در صورت بازگشت به زمین و قرار گرفتن مجدد در میدان جاذبه، ستون فقرات به حالت اولیه خود بازگشته، اما مشکلات درد احتمالا همچنان پابرجا خواهد بود.
لباس های یکبار مصرف
فضانوردان از لباس های یکبار مصرف استفاده می کنند. آن ها به طور رایج هر سه روز یک بار کلیه لباس های خود را به دور انداخته و یک سری لباس نو بر تن می کنند.
امکان شستشو و استفاده از یک دوش حمام، نیز در فضا وجود ندارد. برای همین استحمام آن ها با کمک یک اسفنج صورت می گیرد.
بازیافت آب
بازیافت آب یکی از جالب ترین اتفاقاتی ست که در ایستگاه های فضایی می افتد. از آن جایی که منابع آبی در فضا وجود ندارد، فضانوردان برای تامین آب مورد نیاز خود، از بازیافت ادرار استفاده می کنند. البته تصور نکنید که این آب هیچ گونه آلودگی یا ناخالصی داشته باشد. مایعات خارج شده از فضانوردان با پیچیده ترین و قوی ترین دستگاه تصفیه، پاک سازی شده و به آب شرب تبدیل می شود.
به همین صورت آب وارد شده به بدن فضانوردان و چیزی که از آن ها به شکل ادرار خارج می شود، در یک چرخه ی بی پایان قرار می گیرد.
نحوه ی خواب فضانوردان
فضانوردان برای خوابیدن از هیچ اصول خاصی نظیر چیزی که در زمین داریم، پیروی نمی کنند. آن ها ۸ ساعت در شبانه روز فرصت برای خوابیدن دارند و این ۸ ساعت را معلق در جایی به خواب فرو می روند. از بالشت و پتو یا هر زیرانداز و روانداز دیگری خبری نیست. برای پیشگیری از برخوردهای احتمالی در خواب با تجهیزات داخل فضاپیما، کیسه های خوابی متصل به دیواره یا کف و یا حتی سقف، در نظر گرفته شده و فضانوردان برای ساکن ماندن داخل این کیسه های خواب می روند.
بیماری های فضایی
گزارشات از سفرهای فضایی و خاطراتی که از زندگی فضانوردان منتشر شده است، حاکی از آن هستند که بیشتر فضانوردان بیماری هایی را در طول سفر فضایی خود تجربه کرده اند. به ویژه در نخستین روزهای سفر، احساس معلق بودن که احساس تازه ای است؛ به تهوع، سردردهای مزمن و گیجی و بی حالی منجر می شود.
پیچیدگی عمل دفع
عمل دفع در فضا پیچیدگی های خاص خود را دارد. با نبود جاذبه، فضانوردان نمی توانند به فرمی که در زمین انسان ها عمل دفع را انجام می دهند؛ این کار را تکرار نمایند. به همین دلیل دستشویی آن ها از نوعی مکنده برخوردار است. این مکنده مدفوع را از بدن فضانوردان به بیرون کشیده و فرآیند عجیب و ناخوشایندی را شکل می دهد.
تغذیه فضانوردان
تغذیه فضانوردان نیز فرمول خاص خود را دارد. زندگی فضانوردان به شکلی ست که آن ها نمی توانند هرگز به اندازه ی کافی غذا بخورند. غذای آن ها در شکل کنسروی بوده و برخی اوقات برای خورده شدن آن، لازم است که مقداری آب به غذا اضافه نمایند. به دلیل معلق شدن، غذا به بالای معده و یا مری آن ها بازگشته و به سرعت احساس تهوع و ناراحتی خواهند کرد. آن ها با کمی خوردن، به سرعت احساس سیری می کنند. به همین دلیل معمولا فضانوردان پس از بازگشت به زمین کاهش وزن محسوسی را از خود نشان می دهند.
ورزش و تمرینات کششی
در فضا بیش از زمین نیاز به ورزش وجود دارد. به دلیل نبود جاذبه و معلق ماندن، عضلات بدن به شدت تحلیل رفته و لازم است که فضانوردان هر روز پس از برخواستن از خواب تمرینات ورزشی و کششی خاصی را برای حفظ قوای عضلات خود انجام دهند.
فضای مجازی در ایستگاه های فضایی
جالب است بدانید که در ایستگاه های فضایی شبکه ی اینترنت وای فای نیز وجود دارد. به همین دلیل است که فضانوردان احساس تنهایی نکرده و مستقیم از فضا با زمینی ها در ارتباط هستند. آن ها در شبکه های اجتماعی خود، پست هایی از فضا را به اشتراک گذاشته و کل جهان را از احوال خود و آن چه بیرون از کره ی زمین در جریان است، باخبر می سازند.
