قهوه یک نوشیدنی دلپذیر که در سراسر جهان، طرفداران بیشماری دارد و دومین نوشیدنی پرطرفدار جهان به شمار میرود. این نوشیدنی شگفتانگیز با طعم تلخ و بوی دلچسبش، سبب شد تا بسیاری از مردم در سراسر جهان صبح خود را با این نوشیدنی آغاز کنند.
قهوه سبز، قهوه ترک و قهوه اسپرسو، هر کدام دارای خواصی هستند. با آراد مگ همراه میشویم تا ما را فواید این نوشیدنی جادویی آشنا کند.
قهوه
قهوه یکی از نوشیدنیهای رایج در سراسر دنیا است که طرفداران بیشماری دارد. این نوشیدنی دلپذیر از دانههای بو داده و آسیابشده گیاه قهوه تهیه میشود که در مناطق نیمه گرمسیری امریکا و برخی از جزایر جنوبی و جنوب شرق آسیا میروید. بعد از برداشت دانههای قهوه، آن را فرآوری میکنند و پس از خشک کردن، به درجات مختلف خشک میکنند.
انواع قهوه
دانههای قهوه، انواع مختلفی دارد اما دو نوع از این دانهها با نام قهوه عربیکا و روبوستا، از مابقی انواع آن محبوبتر و پرمصرفتر است. این دو دانه با یکدیگر متفاوت هستند و انتخاب هر کدام به ذائقه افراد بستگی دارد. در ادامه به معرفی این دو دانه خواهیم پرداخت.
روبوستا
گیاه قهوه روبوستا را معمولا در کنار دریا و ارتفاعات پایین، پرورش میدهند. این گیاه مقاومت بالایی دارد و تا حدود ۶ متر رشد میکند. دانههای روبوستا، گرد بوده و از کافئین بالاتری نسبت به سایر دانههای قهوه برخوردار است و همچنین میزان آنتی اکسیدان موجود در قهوه روبوستا حدود ۱۰ درصد است که این میزان آنتیاکسیدان برای سیستم عصبی مفید است. این قهوه به سبب تلخی زیاد و کافئین بالا نسبت به قهوه عربیکا مصرف کمتری دارد اما برای تهیه اسپرسو و نوشیدنیهایی که بر پایه اسپرسو هستند مناسبتر است.
عربیکا
گیاه قهوه عربیکا را در ارتفاعات بالاتری پرورش میدهند. این گیاه تا ۴ و نیم متر رشد میکند و نسبت به گیاه قهوه روبوستا از مقاومت کمتری برخوردار است. شکل دانههای عربیکا کشیده و شبیه به s است. قهوه عربیکا حدود ۷۵ درصد از تولید قهوه جهان را به خود اختصاص داده است و کشور برزیل در تولید این قهوه پیشتاز است.
میزان کافئین این نوع قهوه، حدود ۱ و نیم درصد است و به جهت چربتر بودن، طعم دلنشینی دارد. آنتی اکسیدان موجود در قهوه عربیکا حدود ۸ درصد است. قهوه عربیکا با وجود کافئین و آنتی اکسیدان کمتر نسبت به قهوه روبوستا به سبب طعم بهتر، از طرفدارانبیشتری برخوردار است. از آنجایی که پرورش عربیکا سختاز روبوستا است و همچنین به جهت محبوبتر بودن، قیمت بالاتری نیز نسبت به روبوستا دارد. نوشیدن این نوع قهوه با طعمی شیرین و رایحه دلپذیر، برای داشتن خوابی راحت توصیه میشود.
قهوه سبز
به دانههای قهوهای که خام است و عمل رست و یا بو دادن، بر روی آن انجام نشده است، قهوه سبز گفته میشود. تمامی انواع قهوه قبل از مصرف تفت داده میشوند. آنتی اکسیدان موجود در قهوه خام یا سبز، باعث لاغری میشود و معمولا تنها کسانیکه رژیمهای لاغری دارند از قهوه سبز استفاده میکنند.به سبب اینکه عمل رست بر روی آن انجام نشده است طعم بسیار تلخی دارد به طوری که تلخی آن از قهوه روبوستا نیز بیشتر است.
فواید قهوه
قهوه، از آن دسته از نوشیدنیهایی است که علاوه بر اینکه بسیار خوشطعم و دارای عطر بینظیری است، از فوایدی برخوردار است که در ادامه به برخی از آنها را بیان خواهیم کرد.
قهوه انرژی را افزایش میدهد
قهوه، به سبب داشتن ماده محرکی به نام کافئین باعث میشود کمتر احساس خستگی و خوابآلودگی کنید. در واقع، پس از نوشیدن قهوه، کافئین جذب جریان خون میشود. این مادهپس از ورود به سیستم اعصاب مرکزی، به سراغ آدنوزین که عامل احساس خستگی و خوابآلودگی است، میرود و مانع فعالیت آن میشود.
آزمایشهای انجام شده روی انسانها نشان میدهد، قهوه جنبههای مختلفی از عملکرد مغز، از جمله حافظه، خلق و خو، هوشیاری، انرژی، زمان واکنش و عملکرد شناختی را بهبود میبخشد.
قهوه چربی سوز است
کافئین تقریبا در تمام مکملهای چربی سوزی موجود در بازار وجود دارد و این ماده یکی از معدود مواد طبیعی است که خاصیت چربیسوزی آن اثبات شده است. مطالعات نشان میدهد، کافئین میتواند میزان سوخت و ساز بدن را ۳ تا ۱۱ درصد افزایش دهد.
عملکرد فیزیکی را بهبود میبخشد
کافئین موجود در قهوه، آدرنالین خون را بالا میبرد و همین امر باعث میشود تا بدن به استرسهای فیزیکی و احساسی پاسخ دهد. همچنین کافئین باعث شکستن چربیهای بدن میشود، در نتیجه عملکرد فیزیکی بدن را تا ۱۲ درصد افزایش میدهد. از این رو بهترین زمان مصرف قهوه، نیم ساعت قبل از خارج شدن از خانه به منظور شروع روز کاری است.
قهوه حاوی مواد غذایی مفید و ضروری
قهوه، دارای مقادیری از ویتامینهای ب۲، ب۳، ب۵، منگنز و پتاسیم است که بدن انسان در طول روز به آن احتیاج دارد.اگر روزانه ۳ تا ۴ فنجان قهوه بنوشید، به میزان بالایی از این ویتامینهای مورد نیاز بدن تامین خواهد شد.
قهوه باعث کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
دیابت نوع ۲ که یک بیماری شایع بوده و بسیاری از مردم را در سراسر جهان درگیر کرده، نوعی از دیابت است که در آن بعد از تولید انسولین، بدن قادر نیست از انسولین تولید شده استفاده کند و یا میزان انسولین تولید شده کافی نیست. تحقیقات نشان میدهد، خطر ابتلا به این بیماری در کسانی که در طول روز قهوه مینوشند به اندازه چشمگیری کاهش مییابد.
قهوه، باعث کاهش بیماری آلزایمر و زوال عقل
آلزایمر یکی از رایجترین بیماریهایی است که افراد بالای ۶۵ سال در سراسر دنیا به آن مبتلا هستند و تا کنون درمانی برای آن یافت نشده است. اما میتوان از این بیماری با تغذیه مناسب و ورزش پیشگیری کرد. جالب است بدانید نوشیدن قهوه نیز در پیشگیری از آلزایمر موثر است. تحقیقات نشان میدهد افرادی که در طول عمر خود، روزانه از قهوه استفاده کردهاند، تا ۶۵ درصد کمتر از دیگر افراد به آلزایمر مبتلا شدهاند.
ضد افسردگی و شادیآور
افسردی، یک اختلال روحی و یک بیماری شایع میان تمامی اقشار جامعه، در سراسر جهان است. طبق مطالعات انجام شده، مصرف قهوه خطر ابتلا به این بیماری روحی را تا حد زیادی کاهش میدهد. کسانیکه روزانه ۴ فنجان از این نوشیدنی نشاطآور میخورند تا ۲۰ درصد کمتر از دیگر افراد دچار افسردگی میشوند. همچنین آمار خودکشی در این افراد پایینتر است.
ضد سرطان و سکته قلبی
طبق بررسیهای انجام شده از سوی دانشمندان، حدود ۱۰۰۰ آنتی اکسیدان در دانههای قهوه شناسایی شده است که این آنتی اکسیدانها یکی از عوامل جلوگیری از ابتلا به انواع سرطان، از جمله سرطان کبد است. همچنین تحقیقات نشان میدهد مصرف روزانه قهوه، تا ۲۰ درصد خطر سکته قلبی را نیز کاهش میدهد.
گردش خونتان را بهبود میبخشد
طبق پژوهشهای انجام شده، نوشیدن حدود ۱۴۰ میلیگرم قهوه، میتواند گردش خون را ۳۰ درصد افزایش دهد. همین افزایش گردش خون بهبود اکسیژنرسانی را در بر دارد و عملکرد فرد در فعالیتهای بدنی را نیز بهبود میبخشد.
قهوه میتواند باعث کاهش درد شود
تحقیقات و بررسیها حاکی بر آن است که کافئین موجود در قهوه، احساس درد ناشی از فعالیتهای ورزشی را تسکین میبخشد. طی آزمایشهای انجام شده در دانشگاه جورجیا، شرکتکنندگان در این آزمایش با مصرف قهوه توانستند تا ۴۸ درصد درد ماهیچههایشان را کاهش دهند. این در حالی است که میزان کاهش درد توسط داروهای ناپروکسن، ۳۰ درصد و آسپیرین ۲۵ درصد بوده است.
قهوه بنوشید تا کمتر احساس خستگی کنید
نوشیدن یک فنجان قهوه، در وعده صبحانه، میتواند انرژیتان را افزایش دهد. کافئین موجود در این نوشیدنی دلپذیر، مانند یک محرک عمل کرده و به شما کمک میکند تا هوشیاری و تمرکز بیشتری داشته باشید. اگر شب خوب نخوابیدید، صبح با نوشیدن یک فنجان قهوه احساس خستگی را از خود دور کنید و با نشاط بیشتری روز خود را آغاز کنید. نکته جالب اینکه، بوی قهوه استرس را کاهش میدهد.
نوشیدن قهوه خطر ابتلا به بیماری ام اس را کاهش میدهد
ام اس یکی از بیماریهایی است که در حال حاضر در سراسر دنیا رواج پیدا کرده است. این بیماری که یک اختلال پیشرونده و وابسته به سیستم دفاعی بدن است به سلولهای عصبی آسیب میرساند و کاهش عملکرد مغز و نخاع را به همراه دارد. بررسیها نشان داد که مصرف بیش از چهار روز در هفته قهوه باعث کاهش ابتلا به بیماری ام اس میشود.
اگر سردرد دارید قهوه بنوشید
کافئین موجود در قهوه، باعث بالا رفتن فشار خون میشود و قطر رگهای خونی را کاهش میدهد و از این رو به تسکین درد کمک میکند.
مضرات قهوه
برخی از خواص قهوه را ذکر کردیم. اما در این میان این نوشیدنی خوشطعم و خوشبو، مضراتی نیز دارد و مصرف بیش اندازه آن در طول روز عوارض جانبی را به دنبال دارد. با ما همراه باشید تا در ادامه شما را با برخی از این مضرات آشنا کنیم.
افزایش فشار خون
بالا بودن فشار خون یکی از عوامل بیماریهای قلبی و عروقی است که بسیاری از مردم دنیا از آن رنج میبرند، همانطور که پیشتر گفتیم، نوشیدن قهوه، فشار خون را افزایش میدهد، در واقع کافئین موجود در این نوشیدنی باعث میشود قلب برای فرستادن خون به نقاط بدن بیشتر تلاش کند. از این رو نوشیدن بیش از حد آن به افرادی که فشار خون بالا دارند توصیه نمیشود.
افزایش تولید اسید
وجود اسید هیدریک و اسید معده برای تجزیه مواد غذایی در معده ضروری است اما میزان بیش از حد این اسیدها در معده، زخم معده و رفلاکس معده را به همراه دارد. قهوه اسید معده را افزایش میدهد، به ویژه زمانی که در شروع روز، قهوه اولین ماده غذایی باشد که مصرف کنید و به همراه آن چیزی میل نکنید که اسید تولید شده را کاهش دهد. از این رو نوشیدن قهوه به خصوص در ناشتا برای کسانی که ناراحتی معده دارند، توصیه نمیشود. آن دسته از افرادی که از بیماریهای سندروم روده تحریکپذیر، کولیت زخمی، ورم معده، زخم معده پیتیک و بیماری کرون رنج میبرند، بهتر است نوشیدن قهوه را محدود کنند.
البته تنها قهوه نیست که باعث سوزش و رفلاکس معده میشود، نوشیدنیهایی نظیر نوشابههای گازدار که حاوی کافئین هستند و چای نیز این عوارض را به دنبال دارند.
افزایش چربی بدن
قهوه خالص به خودی خود باعث ایجاد چربی نخواهد شد و حتی همانطور که پیشتر ذکر شد مصرف آن چربیسوزی را نیز به همراه دارد. اما از انجایی که بیشتر افراد در هنگام مصرف این نوشیدنی برای خوشطعم شدن، به آن شیر پرچرب، خامه و مواد قندی اضافه میکنند، علاوه بر اینکه خاصیت چربیسوزی را از میان میبرند باعث افزایش چربی در برن نیز میشوند.
تاثیر بر مغز و دستگاه عصبی مرکزی
آدنوزین، نام یک ماده شیمیایی در بدن است که وظیفه آن، ارسال پیام خستگی به مغز است. کافئین موجود در این نوشیدنی، آدنوزین را از کار میاندازد و مغز را فریب میدهد تا شما احساس خستگی نکنید. در واقع انسداد گیرندههای آدنوزین شما را هوشیار و بیدار نگه میدارد، اما اگر زمانی اثر کافئین در بدنتان از بین برود، با به کار افتادن مجدد آدنوزین، این ماده حساستر از قبل شده و باعث خواهد شد شما احساس خستگی بیشتری کنید.
علاوه بر این کافئین موجود در این نوشیدنی دلپذیر، بر دستگاه عصبی نیز تاثیر میگذارد و میتواند مشکلاتی همچون اضطراب، هراس، عصبانیت، تحریکپذیری و خوابآلودگی را به دنبال داشته باشد.
اعتیاد به کافئین
کافئین مشابه مواد مخدر اعتیادآور است؛ اگر به میزان زیاد و به طور مرتب از این ماده استفاده شود، برای تجربه تاثیر اولیه شما مجبور خواهید بود هر روز از میزان بیشتری استفاده کنید. با مصرف متداوم این نوشیدنی، علاوه بر اینکه از میزان تاثیر آن نسبت به تاثیراتی که در اوایل استفاده از آن بر بدن شما گذاشته، کم میشود، به سبب بالا بردن تحمل باعث ایجاد وابستگی بدن به آن خواهد شد و اگر مصرف آن را متوقف کنید، لرزش بدن و سردرد را به دنبال خواهد داشت.
تاثیر بر جذب مواد مغذی
قهوه، بر جذب مواد مغذی از جمله کلسیم نیز تاثیر میگذارد. مصرف بیش از حد کافئین، پوکی استخوان را به دنبال دارد.
سخن پایانی
قهوه، از آن دسته از نوشیدنیهایی است که طعم و عطر بینظیری دارد و در میان مردم ایران و جهان بسیار محبوب است. این نوشیدنی مانند تمام مواد غذایی دیگر دارای فواید و مضراتی است که سعی کردیم در این مقاله شما را با آن آشنا کنیم. مصرف بیش از اندازه هر نواع ماده غذایی برای بدن مضر است و قهوه این از این قاعده مستثنی نیست. با مصرف متعادل این نوشیدنی دلپذیر و جادویی از فواید آن بهره و از نوشیدن آن لذت ببریم.
بسیار عالی