ژن ها دلیل اصلی شوخ طبعی انسان ها هستند

تنها خنده نیست که دلایل و ریشه های ژنتیکی دارد، علوم زیستی امروزه ریشه بسیاری از اعمال و رفتار های به ظاهر عادی را که تا کنون اکتسابی تلقی می شد در DNA انسان کشف کرده اند. بنابراین ژن ها رفتار های انسان را تشکیل می دهند.

ژن های احساساتی

آیا از شنیدن لطیفه ها و دیدن کلیپ های طنز به سرعت به خنده می افتید و در موقعیت های خنده دار به سرعت و به شدت می خندید در حالی که دیگران از خنده شما دچار تعجب می شوند؟ پاسخ اصلی شما چه مثبت باشد و چه منفی، در ژنتیک است. در واقع هر چند که تحقیقات ژنتیک درباره حس شوخ طبعی بسیار محدود است اما دانشمندان دست کم یک ژن را شناسایی کرده اند که به نظر می رسد مستقیماً با لبخند و خنده در انسان مرتبط است و به طور کلی پاسخ های هیجانی به محرک ها را تعیین می کند . به همین دلیل است که هر چیزی که از نظر برخی افراد جالب و خنده دار است از نظر فردی دیگر بی مزه به نظر می رسد.

آلل Allele

مطالعات محققان ژنتیک نشان داده است که افرادی که دارای آلل های کوتاه تری هستند، بیشتر از سایرین لبخند می زنند و می خندند. این همان تنوع ژنتیکی است که قبلاً مشخص شده بود و نقش مهمی در بروز احساسات منفی دارد. در واقع آلل های کوتاه باعث تقویت واکنش های احساسی به محیط های خوب و یا بد می شوند.

در هر رشته DNA مجموعه ای از دستورالعمل ها به نام «ژن» قرار دارند . این ژن ها هستند که ویژگی های فیزیکی جانواران یا انسان ها را تعیین می نمایند. ژن ها برای همه انسان ها یکسان هستند. بنابراین همه انسان ها ژن های یکسانی را به ارث می برند. اما این آلل ها هستند که تعیین می کنند ژن ها چگونه در یک فرد بروز پیدا کنند و آشکار شوند

به عنوان مثال این که ما چه رنگ چشمی را از والدین مان به ارث ببریم به وسیله آلل ها تعیین می شود . در واقع به شکل های متنوعی ژن آلل گفته می شود و هر کدام که غالب باشند صفت فرد خواهند شد.

ژن HTTLPR-5

از آن جایی که این بررسی ها تصویر کاملی از زندگی احساسی مردم با آلل های کوتاه تر را نشان می دهد، می توان گفت چرا برخی افراد بلافاصله در مواجهه با یک لحظه یا صحنه طنز آمیز به خنده می افتند در حالی که برخی دیگر به زحمت لبخند می زنند . در واقع طبق این بررسی ها ریشه این پاسخ های احساسی احتمالاً در DNA افراد نهفته است. محققان در جریان بررسی های تازه در مورد کشف ارتباط میان ژن و بروز احساسات یا رفتار های مثبت همانند لبخند زدن و خندیدن دریافتند که افرادی که دارای تنوع ژنتیک خاصی هستند، یعنی آلل های ژن HTTLPR-5 آن ها کوتاه تر است، هنگام رویارویی با موارد خنده دار، مانند تماشای کارتون های بامزه یا فیلم های سرگرم کننده بیشتر از کسانی که دارای آلل های بلند تر هستند ، می خندند.

با وجود این همین بررسی ها نشان داده است که در افرادی که آلل های کوتاه تری دارند، احساسات منفی بیشتری نسبت به افرادی که آلل های طولانی داشتند، وجود دارد. تحقیقات اولیه نشان می دهد که آلل های کوتاه سبب حسی از پیش بینی عواقب منفی در مسائل و رویدادها می شود و در نتیجه عوارضی مانند افسردگی، اضطراب و مصرف مواد مخدر را می توان تشدید کند. همچنین آلل های کوتاه تر، خنده و افسردگی و تاثیرپذیری بیشتر از محیط را تشدید می نماید.

ارتباط ژن و احساسات منفی و مثبت

پیش از این طبق تحقیقات دیگری ارتباط ژن با احساسات منفی مشخص شده بود اما این بررسی ها ، قوی ترین شواهدی را که تا کنون به دست آمده ، ارائه کرده است که نشان می دهد همان ژن که مسئول بروز احساست منفی است در بیان احساسات مثبت هم نقش دارد . این مطالعات توسط محققان دانشگاه «نورث وسترن» و دانشگاه ژنو در آزمایشگاه های وابسته به دانشگاه برکلی کالیفرنیا انجام شده و در نشریه Emotion وابسته به انجمن روانشناسی آمریکا منتشر شده است.

در این برسی ها دانشمندان آلل های کوتاه و بلند از ژن HTTLPR-5 را مورد بررسی قرار دادند که در تنظیم میزان سروتونین نقش دارد . سروتونین انتقال دهنده عصبی ویژه ای است که کاهش و افزایش آن نقش مهمی در بروز افسردگی و اضطراب دارد.

در جربان این بررسی ها از شرکت کنندگان خواسته شده سه ویدئوی مختلف که به درجاتی مختلفی خنده دار بودند، تماشا کنند و در هر جلسه نمونه DNA هر یک از شرکت کنندگان ثبت شد. «رابرت لوونسون» استاد دانشگاه برکلی کالیفرنیا و از اعضای تیم تحقیقاتی در این مطالعات می گوید که افراد با آلل های کوتاه تمایل بیشتری به خنده و لبخند داشتند تا افرادی که دارای آلل های بلند تر بودند ، اما در عین حال روشن شد که افراد با آلل های کوتاه تر بیشتر دچار واکنش های احساسی منفی می شوند.

آلل های کوتاه و شوخ طبعی

این تحقیقات همچنین نشان می دهد که ژن HTTLPR-5 نقشی به مراتب بیشتر از خنده دارد که طیف وسیع تری از صفات انسانی، از جمله شوخ طبعی را نیز در بر می گیرد. این موضوع که با توجه به انواع مختلف شوخی و شوخ طبعی، همانند طنز خشک، طنز طعنه و کنایه آمیز و طنز های روتین، سبب واکنش های متفاوتی در افراد می شود، چیز عجیبی نیست، پیش تر نیز روشن شده بود که حس شوخ طبعی یک ابزار در ارتباطات اجتماعی است که در کنار زبان انسانی تکامل یافته است.

این موضوع پایان نامه کارشناسی ارشد «استیو لگر» استاد انسان شناسی در دانشگاه مونترال کانادا می باشد. به گفته وی تا پیش از تکامل زبان، حس شوخ طبعی بخشی از فرایند اجتماعی شدن بود اما واقعیت این است که اگر ما به میزان کافی بر زبان تسلط نداشته باشیم، شوخ طبعی امری ناممکن است.

حس شوخ طبعی و ژنتیک

به گفته لگر ژنتیک به طور ذاتی ارتباط مستقیمی با تکامل دارد . بنابراین می توان فرض کرد که برای حس شوخ طبعی ژن های دیگری غیر از ژن HTTLPR-5 نیز دخیل هستند که هنوز موفق به شناسایی آن ها نشده ایم.

البته پژوهشگران متفق القولند که بسیازی از ویژگی های غیر ژنتیکی نیز در تعیین این که چه چیزی برای ما خنده دار باشد یا نباشد نقش دارند . در زمینه رد پای عوامل ژنتیکی که در واکنش خنده به ما نقش دارند، لگر و لوونسون هر  دو متفق القولند، علاوه بر این تحقیقات، تحقیقات دیگری نیز این ایده را که حس شوخ طبعی به زندگی اجتماعی ما وابسته است، تایید کرده اند که خنده از راه های مهم برای ارتباط متقابل و اجتماعی شدن در میان همسالان است.

دانشمندان دانشگاه نیومکزیکو معتقد هستند که حس شوخ طبعی ممکن است به عنوان یک ابزار برای جفت یابی در میان انسان ها تکامل یافته باشد. تحقیقات نشان می دهد که مردان دارای حس شوخ طبعی، برای زنان بسیار جذاب تر هستند همچنین روشن شده است که حس شوخ طبعی نشانه ای از وجود ژن های مطلوب است که افراد را والدین خوبی معرفی می کند. در تحقیقات دیگری که در زمینه کودکان ۶ تا ۱۳ ساله انجام شد، محققان بر اساس گزارش به دست آمده از اسکن فعالیت های مغزی در کودکان شرکت کننده در این بررسی ها اعلام کردند که مغز دختران هنگام مشاهده کلیپ های ویدئویی خنده دار فعالیت بیشتری نسبت به مغز پسران داشت. این مسئله می تواند حاکی از آن باشد که شوخ طبعی در نظر زنان بیشتر از مردان به عنوان یک ویژگی مهم و جذاب اهمیت دارد.

آخرین مطالعات چه می گویند؟

آخرین مطالعات در این زمینه شواهد متعددی یافته است که افرادی که آلل های کوتاه دارند ، از نظر احساسی در مسائل مهم زندگی نیز، بسیار حساس هستند.

«هایس» استادیار برنامه سیاسی اجتماعی و توسعه انسانی در کالج «نورث وسترن» می گوید: داشتن آلل های کوتاه بد یا خطرناک نیست در واقع آلل کوتاه واکنش های احساسی را به محیط و رخداد های بد و خوب هر دو تشدید و تقویت می کند، در نتیجه افراد دارای آلل های کوتاه در محیط های مثبت به خوبی شکوفا می شوند و رشد می کنند و در محیط های منفی به شدت رنج می برند در حالی که افراد با آلل های طولانی نسبت به شرایط محیطی اثر پذیری کمتری دارند و طبیعتاً از عوارض محیطی کمتر رنج می برند.

در آزمایشی که پیش تر به آن اشاره شد ۳۳۶ نفر داوطلب شرکت کردند که از آن ها خواسته شد ویدئو کلیپ های خنده داری را تماشا کنند این بررسی ها با تمرکز بر بیان واقعیت احساسات شرکت کنندگان انجام شد و به گفته لوونسون از آن جا که اکثر افراد اغلب برای رعایت ادب و احترام، حتی وقتی که چیزی به نظرشان خنده دار نیست، لبخند می زنند و یا می خندند و احساسات منفی خود را پنهان می کنند، برای اندازه گیری لبخند و خنده واقعی، سرنخ مهم ، عضلات اطراف چشم است که معیار اصلی برای خنده قرار داده شد. چروک هایی که به اصطلاح به آن چروک های پنجه کلاغی گفته می شود.

لبخند واقعی

این چروک ها تنها در لبخند های واقعی در چهره دیده می شود با این حال محققات همزمان نمونه بزاق هایی نیز از داوطلبان برای تجزیه و تحلیل ژن های مورد نظر جمع آوری کردند که این نتیجه گیری های ظاهری را تایید کند.

لوونسون می گوید این مطالعات نتایجی در پی داشت که عمدتاً از این ایده که احساسات مثبت در همان چادر احساسات منفی جای دارند، حمایت می کند. در واقع هنگامی که سخن از آلل های کوتاه در میان است، این ژن ها ممکن است در تمامی قالب های احساسی انسان نقش تقویت کننده ای داشته باشند که بیان احساسات را نیز تشدید می کنند، می توان گفت نتایج این تحقیقات، نور جدیدی است که روی یک قطعه مهم از یک پازل ژنتیکی فرو افتاده است.

آلل بخشی است که به ژن تنوع و گوناگونی و امکان انتخاب می دهد. هر ژن دارای دو آلل است که انسان یکی را از مادر و دیگری از از پدر به ارث می برد.

علاوه بر خنده ، سوی دیگر رفتار انسانی یعنی افسردگی و اندوه نیز دلایل ژنتیک دارد که ظاهراً در DNA هر فرد حک شده است. این مطالعه بین المللی که در دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند انجام شده نشان می دهد که بیش از ۱۰۰ نوع ژن و تغییرات آن با افسردگی ارتباط دارد.

متخصصان در این پژوهش اطلاعات مربوط به دو میلیون نفر در ۲۰ کشور را مطالعه کرده اند. آن ها دریافته اند که تغییرات ژنتیکی روی بخش هایی از ارتباطات و سیستم های عصبی مغز تاثیر می گذارد که در تصمیم گیری و شخصیت افراد نقش دارد و آن را کنترل می کند.

در این مطالعات روشن شده است به هر میزان که در افراد تغییرات ژنتیکی ایجاد شود، به همان اندازه احتمال ابتلا به افسردگی نیز بیشتر است.

ژن مهربانی و دلسوزی

تنها خنده نیست که دلایل و ریشه های ژنتیک دارد. علوم زیستی امروزه ریشه بسیاری از اعمال و رفتارهای به ظاهر عادی را که تا کنون اکتسابی تلقی می شد، در DNA انسان کشف کرده اند این موارد از صفاتی چون دلسوزی و مهربانی بودن گرفته تا ترس، اضطراب، مهارت در رانندگی، موسیقی، اعتیاد، ماجراجویی، سلیقه یا ذائقه غذایی و حتی تنبلی را دربر می گیرد که مبنای ژنتیک دارد.

به عنوان مثال ظرفیت شما برای مهربانی و دلسوزی، توسط DNA شما از پیش تعیین شده است. یک ژن خاص گیرنده های اکسیتوسین با هورمون عشق را به وجود می آورد . این گیرنده تعیین می کند که چقدر نسبت به دیگران دلسوز و مهربان باشید. ژنی که گیرنده اکسیتوسین را تولید می کند، سه نوع متمایز دارد. نوع نخست G/G نوع دوم A/G و نوع سوم A/A است. هر یک از آن ها را از یکی از والدین خود به ارث برده اند. کسانی که نوع G/G  را دارند، بیشترین ظرفیت مهربانی را دارند. کسانی که نوع A/A هستند کمترین میزان مهربانی را نسبت به دیگران دارند و دارندگان ژن A/G در میانه قرار دارند.

علاوه بر این دارندگان ژن G/G احتمال کمتری دارد که به اوتیسم یا اضطراب اجتماعی دچار شوند درست برعکس A/A که بالقوه در معرض خطر بیشتری هستند.

خبر خوش

تحقیقات نشان می دهد که افراد مهربان در واقع با اتکا به مشخصه های ژنتیک خود است که می توانند خوب بودن خود را حتی در شرایط سخت حفظ کنند. محققان نحوه عملکرد افراد مختلف را هنگام ترس بررسی کردند و آن را به تنوع DNA آن ها ربط دادند، نتایج نشان داد که افراد نوع G/G حتی وقتی احساس خطر کنند مهربانی شان نسبت به دیگران تغییر نمی کند ولی افرا A/G یا A/A با احساس خطر ، دلسوزی و مهربانی شان نسبت به دیگران کم می شود . خبر خوب این که از ۳۴۸ نفر ۵۱.۵ درصد نوع G/G هستند در حالی که تنها ۷.۲ درصد از نوع A/A  می باشند.