سر درآوردن از پروژه ویندوز Core OS مایکروسافت کار سادهای نیست. برنامهها و تغییرات مایکروسافت برای رسیدن به این پروژه بسیار گسترده بوده و همین رویه، موضوع را پیچیده میکند. اگر شما هم دوست دارید سر از ماجرای سیستم عامل هسته ویندوز دربیاورید، با آرادمگ همراه باشید. ما یک راهنمای جامع و کامل از تمام جنبههای Core OS، CShell و هر چیز مرتبط با آنها گردآوری کردیم.
ویندوز Core OS از اوایل سال ۲۰۱۷ مطرح شد اما مایکروسافت خیلی پیشتر کار روی این پروژه را آغاز کرده بود. پروژه Core OS آینده مایکروسافت است که قصد دارد یک سیستم عامل مدرن و بدون وابستگی (legacy-free) بر پایه کد مشترک OneCore بسازد. Core OS به همراه CShell این امکان را به مایکروسافت میدهد که خیلی سریع نسخه جدیدی از ویندوز ۱۰ ارائه کند و اجزای استاندارد و قابلیتهای این سیستم عامل جدید را خیلی سریع و آسان روی انواع دستگاهها و نسخههای WCOS به اشتراک بگذارد.
بیایید سراغ جزییات این سیستم عامل جدید و منحصربهفرد برویم.
ویندوز Core OS چیست؟
برای پاسخ به این پرسش، اول باید توضیح بدهیم Core OS چه چیزی نیست. ویندوز ۱۰ در واقع چند سیستم عامل متفاوت روی انواع دستگاههای سازگار است. یک ویندوز ۱۰ برای دسکتاپ، یک ویندوز ۱۰ برای هولولنز، یک ویندوز ۱۰ برای دستگاههای اینترنت اشیا، یک ویندوز ۱۰ برای سرفیس هاب، یک ویندوز ۱۰ برای ایکس باکس و در کنار همه اینها یک ویندوز ۱۰ برای گوشی همراه. در عمل همه اینها ویندوز ۱۰ هستند اما به لحاظ تکنیکی، سیستم عاملهای متفاوتی هستند که فقط روی دستگاه هدف خودشان درست و بینقص عمل میکنند. مثلا ویندوز ۱۰ دسکتاپ روی گوشی هوشمند به تجربهای وحشتناک تبدیل میشود. برعکس این مثال هم صادق است.
این نسخههای ویندوز ۱۰ عناصر عمومی و مشترکی مثل OneCore¬ و OneCoreUAP هم دارند. این دو مورد لایههایی از سیستم عامل هستند که در تمام نسخهها ویندوز ۱۰ یافت میشوند و چیزهایی مثل پلتفرم ویندوز یونیورسال را فعال میکنند. اما سایر اجزای این سیستم عاملها مخصوص همان نسخه ویندوز هستند. قابلیت بهاشتراکگذاری و مبادله این اجزا هم بین نسخههای سیستم عامل وجود ندارد چون اکثر آنها برای عملکرد دقیق باید هربار توسط تیم طراحی نسخههای مختلف سیستم عامل بازنویسی بشوند.
بهترین مثال برای این نکته، منوی استارت و اکشن سنتر ویندوز ۱۰ دسکتاپ و ویندوز ۱۰ موبایل است. مایکروسافت خیلی تلاش کرده این دو تجربه در دسکتاپ و موبایل مشابه هم باشند اما در عمل تفاوتهای ظریفی دارند. کاربران ریزبین میتوانند تفاوتهایی در ویژگیهای این دو تجربه منوی استارت مجزا پیدا کنند چون برای در دسترس بودن یک ویژگی در هر دو پلتفرم، توسعهدهندگان باید دوبار آن را بسازند نه یکبار. مثال خوب دیگر، فولدر لایو در پلتفرم ویندوز است؛ ویژگیای که ابتدا در ویندوز موبایل دیده شد و یک سال طول کشید تا به ویندوز دسکتاپ برسد.
پس میبینید مایکروسافت هربار بخواهد نسخهای از ویندوز ۱۰ برای دستگاهی جدید بسازد(مثلا دستگاههای تاشونده)، باید در کنار هزینههای هنگفت کار زیادی هم انجام بدهد. هیچکدام از نسخههای ویندوز ۱۰ موجود در بازار به اندازه کافی مناسب دستگاههای تاشونده نیستند. مایکروسافت میتوانست ساخت یک نسخه ویندوز ۱۰ جدید مخصوص این دستگاهها را شروع کند. سپس باید بسیاری از ویژگیهای موجود در ویندوز را بازسازی میکرد تا روی این فرم فاکتور جدید درست کار کنند. اما چنین رویکردی هدررفت واضح کار و منابع است.
ویندوز Core OS درست از همینجا وارد دنیای مایکروسافت شد. مایکروسافت با Core OS در واقع یک پایه و بنیاد کلی برای ویندوز ساخته که قابلیت استفاده روی تمام دستگاههای مختلف را دارد. حالا مایکروسافت مجبور نیست برای هر دستگاه جدیدی که ارائه میکند، یک نسخه جدید از ویندوز ۱۰ توسعه بدهد. بلکه میتواند برای شروع از ویندوز Core OS به عنوان پایه کار استفاده کند و ویژگیها و قابلیتهایی که قبلا برای دستگاه جدیدش ساخته را به آن اضافه کند. همه اینها در کنار هم به سیستم عامل دستگاه جدید تبدیل میشوند؛ با این تفاوت که تلاش و منابع کمتری برای توسعه آن صرف شده است.
ویندوز Core OS سیستم عامل ویندوز را به حداقلها تقلیل میدهد. از برنامه Win32 پشتیبانی نمیکند، شامل هیچکدام از پوستههای رابط کاربری نیست و فقط از پلتفرم ویندوز یونیورسال (UWP) به عنوان هسته سیستم عامل استفاده میکند چون سبکتر و کلیسازی شده است. مایکروسافت میتواند از همینجا شروع کند و ویندوز Core OS را با اجزا و ویژگیهایی بسازد که قابلیت سازگاری با دستگاههای مختلف را داشته باشند. با این تفاوت که اینبار میتوان این اجزا و ویژگیهای سیستم عامل را روی دستگاههای مختلفی که با Core OS کار میکنند به اشتراک گذاشت. بالاخره پایه و اساس ساخت همه آنها یکی بوده است!
Core OS در واقع یک پلتفرم ماژولار است. هر ویژگی و عملکردی که مایکروسافت برایش بسازد، روی تمام دستگاههای Core OS قابل استفاده خواهد بود. تصور کنید مایکروسافت پشتیبانی از Win32 را به عنوان بخشی از ویندوز Core OS برای دسکتاپ و لپتاپ توسعه بدهد. چون اینکار را قبلا انجام داده، از آن به بعد میتواند پشتیبانی از Win32 را به هولولنز ۲ و سرفیس هاب ۲X هم اضافه کند تا این عملکرد در این دو تجربه ویندوز هم فعال بشود.
یکی از بزرگترین مزایای پلتفرم Core OS برای مایکروسافت اینست که توسعهدهندگان ویندوز زمان و منابع کمتری را صرف ایجاد تجربههای ویندوز جدید خواهد کرد. اگر مایکروسافت یا هر کدام از شرکایش بخواهند یک نوع دستگاه جدید برای ویندوز طراحی کنند، دیگر نباید سالها منتظر بمانند تا مایکروسافت نسخه ویندوز ۱۰ مناسب را توسعه بدهد. بلکه با ویندوز Core OS میتوانند در زمانی بسیار کمتر و به روشی کارآمدتر، تجربههای ویندوز جدید خلق کنند.
CShell ویندوز چیست؟
ایده اجزای مشترک هسته ویندوز به رابط کاربری هم گسترش یافته است. این مهم به لطف پوسته یونیورسالی میسر شده که مایکروسافت طی چند سال ساخته و پوسته تطبیقی یا CShell نام دارد. سیشل نیمه دیگر ایده مایکروسافت برای ساخت پایه و بنیاد کلی ویندوز Core OS را شکل میدهد. این ویژگی مایکروسافت را قادر ساخته تجربههای بصری با قابلیت اشتراک روی تمام دستگاه بسازد و حتی اگر لازم باشد آنها را ترکیب کند. مثلا هر ویژگی بصری مربوط به پوسته ویندوز از جمله اکشن سنتر، منوی استارت یا تسکبار روی تمام دستگاههای مجهز به CShell قابل استفاده خواهند بود. آن هم بدون نیاز به بازنویسی برای سازگاری با مختصات دستگاههای مختلف!
یک مثال خوب برای این مورد، آزمایش CShell روی گوشی ویندوزی در سال ۲۰۱۷ است. این آزمایش قبل از اینکه مایکروسافت پروژه گوشیهای همراهش را تعطیل کند توسط وبسایت Windows Central انجام شد. آن زمان مایکروسافت هنوز مشغول کار روی سیشل بود و این پوسته شباهت زیادی به پوسته فعلی ویندوز ۱۰ داشت. با این تفاوت که ظاهری مدرنتر و عمومیتر پیدا کرده بود. اجرای CShell روی گوشی ویندوزی، تجربههای دسکتاپ مدرن از جمله منوهای متنی در استارت و نسخه مشابه اکشن سنتر ویندوز در نسخه دسکتاپ را به رابط کاربری گوشی اضافه کرد.
پس مایکروسافت میتواند با CShell پوستههای مختلف بسازد و بدون نیاز به بازنویسی اجزا و عناصر، آنها را در پوستههای مختلف بهکار ببرد. میتواند یک تجربه CShell دسکتاپ واقهی و یک تجربه CShell گوشی واقعی بسازد و در آنها از اجزای مشترک استفاده کند. در برخی موارد خاص حتی میتواند تجربههای CShell مختلف را در یک دستگاه ترکیب کند و هرجا لازم بود آنها را بوت کند.
تصور کنید مایکروسافت بالاخره تصمیم بگیرد یک گوشی سرفیس با سیستم عامل Core OS بسازد. این دستگاه در وهله اول یک تجربه موبایلی خواهد بود اما اگر آن را به داک نمایشگر وصل کنید، مایکروسافت میتواند تجربه دسکتاپی که در سیشل ساخته را رو کند. پس به جای تجربه رابط دستکتاپ جعلی که قبلا در موبایل ویندوز ۱۰ دیدهایم، وارد تجربه دسکتاپ واقعی تعبیه شده در سیشل میشوید که روی دسکتاپ اجرا میشود. این ویژگی خیلی جالب و البته منحصربهفرد است.
به نظر میرسد مایکروسافت از ایده ساخت گوشی سرفیسی که با ویندوز کار کند، تقریبا منصرف شده است. پس باید این ایده را روی دستگاه محتملتری مثل تبلت تصور کرد. مایکروسافت میتواند با CShell تجربههای حالت دسکتاپ و تبلت مخصوص بسازد و آنها را در دستگاههای دو در یک مثل سرفیس پرو به کار بگیرد. به این ترتیب هربار کاربر وارد حالت تبلت بشود به مواجهه با یک رابط معمولی، یک تجربه مخصوص تبلت خواهد داشت که مایکروسافت برای CShell طراحی کرده است. در برخی دستگاهها، حالت تبلت تنها حالت موجود است اما برخی محصولات مایکروسافت از بیش از یک حالت پشتیبانی میکنند.
یک کامپیوتر گیمینگ را تصور کنید که با موس و کیبورد از تجربه دسکتاپ معمولی با تسکبار و منوی استارت استفاده میکند. وقتی کنترلر Xbox را به این کامپیوتر وصل کنید، وارد حالت بازی میشود که پوسته مخصوص کنسول ایکس باکس را فعال میکند. با این تفاوت که اینبار پوسته ایکس باکس روی کامپیوتر اجرا شده و همه بازیهای نصب شده روی کامپیوتر در دسترستان خواهد بود. همه این ایدههای جذاب و کاربردی با CShell و ویندوز Core OS به راحتی قابل اجرا خواهند بود.
نسخههای مختلف ویندوز Core OS
حالا میدانیم Core OS چیست. پس وقتش است سراغ پیکربندیهای مختلف این سیستم عامل (که تا امروز ارائه شدهاند) برویم. مایکروسافت به طور رسمی چهار دستگاه معرفی کرده که با Core OS کار میکنند: سرفیس هاب ۲X، هولولنز ۲، ایکس باکس اسکارلت و سرفیس نئو. این کمپانی هنوز درباره خود ویندوز Core OS به طور رسمی صحبت نکرده اما با نمایش این دستگاهها، دموی سیستم عامل جدیدش را نشان داده است.
کدنیمها و کلمات مختلفی برای توصیف نسخههای مختلف WCOS وجود دارد. به همین خاطر سعی میکنیم تمام نامهایی که مایکروسافت برای اشاره به این نسخههای Core OS استفاده کرده، ذکر کنیم.
ویندوز ۱۰X
این نسخه ویندوز Core OS¬ برای لپتاپهای و پیسیهای تاشونده است.
ویندوز ۱۰X با کدنیمهای سانتورینی، Lite OS¬ و Modern PC یکی از نسخههای Core OS است که برای پیسیهای تاشونده و لپتاپها و تبلتهای سنتی ارائه شده است.
مایکروسافت ویندوز ۱۰X را به عنوان نسخهای از Core OS ساخته که روی پیسیهای تاشونده، لپتاپها و تبلتهای دو در یک شخصی و آموزشی اجرا بشود. این نسخه قدم جدیدی در مسیر تکامل ویندوز است که یک رابط کاربری کاملا جدید دارد. این رابط کاربری به جای ویندوزهای قدیمی به Chrome OS شباهت دارد. ویندوز ۱۰X ارتباط عمیقی با تجربههای وب دارد و اپلیکیشنهای ویندوز عمومی را در مرکز توجه قرار میدهد. اما امکان اجرای اپلیکیشنهای دسکتاپ سنتی و خارج از مایکروسافت استور همچنان وجود دارد.
ویندوز ۱۰X شامل تجربه تسکبار محوری (چیزی که در سرفیس هاب ۲X هم دیده شده) با یک تفاوت کلیدی است: تسکبار ویندوز ۱۰X قابلیت تطبیق متناسب با حالت دستگاهی که ویندوز رویش نصب شده را دارد. یک اپ لانچر ساده هم وجود دارد که شامل لایو تایلز (live tiles) نمیشود. همان ویژگی که اپلیکیشنهای نصب شده از مایکروسافت استور یا وبسایتهای پین شده را برایتان لیست میکند.
قنطورس و پگاسوس
این اسمهای عجیب و غریب دوتا از کدنیمهای معروف ویندوز ۱۰X هستند. قنطورس کدنیمی است که مایکروسافت برای ویندوز ۱۰X روی پیسیهای تاشونده مثل سرفیس نئو به کار میبرد. این دستگاههای تاشونده میتوانند تکنمایشگر، با نمایشگر دوگانه یا دستگاههای سایز لپتاپ (مثل نمونه اولیه TigerRapids اینتل) باشند. پوسته ویندوز ۱۰X برای دستگاههای تاشونده کمی متفاوت طراحی شده و حالتهای چندگانه مثل حالت تبلت، حالت لپتاپ و حالتی بین این دو دارد.
پگاسوس (Pegasus) هم همان ویندوز ۱۰X است اما برای فرم فاکتورهای کلاسیک مثل لپتاپ و دستگاههای دو در یک دارای کیبورد طراحی شده است. این دستگاهها قابلیت خم شدن ندارند. با این نسخه از ویندوز ۱۰X تجربه کامپیوتری خواهید داشت اما ویژگیهای زیباییشناسی طراحی آن مشابه قنطورس است.
این نسخه ویندوز Core OS به احتمال زیاد توسط مایکروسافت به عنوان نسخه «پرچمدار» معرفی خواهد شد. نسخهای از Core OS که اکثر مردم عادی با آن سروکار خواهند داشت چون بیشتر روی پیسیهای شخصی نصب میشود. هدف اولیه ویندوز ۱۰X اینست که جای Chrome OS را در بازار آموزش بگیرد اما به مروز زمان آنقدر پیشرفت میکند که روی به عنوان نسل بعدی ویندوز برای کاربران عادی شناخته بشود.
سیستم عامل سرفیس هاب
این نسخه ویندوز Core OS برای نمایشگرهای مشارکتی است.
سیستم عامل سرفیس هاب (با کدنیم Aruba) برای کار روی سرفیس هاب ۲X طراحی شده و تجربه کاملا جدیدی از ویندوز ارائه میدهد. این سیستم عامل مخصوص نمایشگرهای مشارکتی یک دسکتاپ اشتراکی دارد که امکان فعالیت چندین کاربر به صورت همزمان روی یک دستگاه را فراهم میکند.
یکی دیگر از ویژگیهای مهم این سیستم عامل، چرخش دینامیک نام دارد که شناوری CShell را به بهترین شکل به تصویر میکشد. وقتی نمایشگر میچرخد، عناصر اصلی پوسته سر جایشان میمانند و سایر قطعات هم خیلی نرم میچرخند. والپیپرهای زنده یکی دیگر از ویژگیهای این نسخه سیستم عامل ویندوز Core OS است که مایکروسافت مشغول آمادهسازی آنهاست.
سرفیس هاب ۲X اولین دستگاه بر پایه Core OS است که مایکروسافت از آن رونمایی کرد. با این وجود اولین سری سرفیس هاب ۲X با Core OS نخواهد بود و این سیستم عامل بعد از یک ارتقای نرمافزاری به نمایشگر مشارکتی مایکروسافت اضافه خواهد شد.
هنوز مشخص نیست مایکروسافت این سیستم عامل را در اختیار سایر سازندگان نمایشگرهای مشارکتی مثل Dell و hp قرار میدهد یا نه. در هر صورت Aruba یکی از نادرترین نسخههای سیستم عامل Core OS است که فقط روی دستگاههای اداری و گران قیمت نصب خواهد شد.
ویندوز هولوگرافیک
این نسخه Core OS برای دستگاههای واقعیت مختلط است.
ویندوز هولوگرافیک (با کدنیم Oasis) سیستم عاملی است که برای تجربههای واقعیت مختلط نظیر هولولنز ۲ طراحی شده است. این نسخه شباهت زیادی به سیستم عامل هولولنز یک دارد. توانایی لمس و تعامل مستقیم با هولوگرام یکی از جدیدترین ویژگیهای هولولنز ۲ است که به لطف ویندوز هولوگرافیک فراهم شده است. اینکه بتوانید حرکت کنید و هولوگرام را با حرکات دستتان دستکاری کنید، تغییر مهمی محسوب میشود.
برای دسترسی به منوی استارت، لوگوی ویندوز مستقیما روی مچتان قرار میگیرد. کافیست مچتان را نگه دارید یا یک لوگوی کوچک رویش ظاهر بشود. وقتی هم که رویش ضربه بزنید، منوی استارت باز میشود و میتوانید از برنامهها و امکانات دلخواهتان استفاده کنید. اسکرول کردن هم یکی دیگر از تجربههای خاص در این سیستم عامل است که به دو روش انجام میشود. اسکرول از طریق تاچ که درست همانطوری است که انتظار دارید. فقط باید انگشتهایتان را جلو بیاورید و انگار یک تبلت نامرئی مقابلتان قرار دارد، اسکرول کنید. روش دیگر هم ردیابی چشمی است که روی هولولنز ۲ فعال شده است. اگر به انتهای پنجره برسید و باز هم چیزی برای اسکرول کردن وجود داشته باشد، این دفعه اسکرول به صورت خودکار انجام خواهد شد.
اپلیکیشنهای هولوگرافیک جدید به لطف تواناییهای ردیابی چشم و دست پیشرفتهتر شدهاند. اجرای برنامههای Win32 روی هولولنز ۲ یکی از مهمترین برنامههای مایکروسافت برای این دستگاه نوآورانه است که به لطف ویندوز Core OS فراهم خواهد شد.
سیستم عامل ایکس باکس
این نسخه ویندوز Core OS برای کنسولهای ایکس باکس طراحی شده است.
جزییات سیستم عامل GameCore بسیار محدود است. میدانیم که این سیستم عامل برای ایکس باکس و به ویژه نسل جدید آن یعنی اسکارلت طراحی شده است. هدف اصلی در طراحی این نسخه این بوده که توسعهدهندگان بتوانند با یکبار طراحی بازی، آن را روی همه دستگاههای ویندوز ۱۰ اجرا کنند. مایکروسافت الزامی برای استفاده توسعهدهندگان از ¬ GameCore ایجاد نکرده اما بازیهایی که با این پلتفرم طراحی بشوند، نیاز به بهینهسازی برای سایر دستگاههای ویندوز نخواهند داشت.
به نظر میرسد GameCore میتواند راه خودش را به عنوان بخشی از ویندوز ۱۰ باز کند. هدف اصلی این سیستم عامل هم تسهیل توسعه بازی روی پلتفرمهای ویندوز مختلف از جمله لپتاپها و پیسیهای گیمینگ است. بنابراین GameCore بیشتر لایه زیرین خواهد بود و کاربران به طور مستقیم با آن در ارتباط نخواهند بود.
پاسخ دهید