ویندوز ویستا محصول مایکروسافت با یک کارکرد مثبت قابل توجه

ویندوز ویستا

ویندوز ویستا، نقطه ای عجیب در تاریخ دنیای کامپیوتر شناخته می شود. ویستا درست پنج سال بعد از انتشار ویندوز ایکس پی طراحی و به کاربران عرضه شد. درست در زمانی که رقابت میان دو غول آمریکایی مایکروسافت و اپل بالا گرفته بود. این درست زمانی بود که مایکروسافت می توانست با عرضه یک سیستم عامل تازه و بهبود یافته در کنار امکانات جدید گوی رقابت را از اپل ربوده و بار دیگر قدرت خودش را در معرض نمایش بگذارد. اما این ها تنها انتظارهایی بود که تقریبا تمامی فعالین این حوزه منتظر به حقیقت پیوستن بودند. اما همه چیز طبق برنامه و انتظارات پیش نرفت.

ویندوز ویستا برای کاربران عرضه شده و این لحظه که می توانست یک جهش فوق العاده به شمار آید تبدیل به یک نقظه برای مشکلات تازه مایکروسافت شد. ویندوز ویستا از اکس پی که چندین سال قبل منتشر شده بود در عین ناباوری کندتر بود. محدودیت های زیاد DRM دسترسی فراوانی را از کاربران گرفته بود. این تنها ضعف ویستا نبود و به صورت جالبی قابلیت های جذاب ویندوز نیز آن حذف شده بود. تمامی این ها باعث شد که ویندوز ویستا بافاصله منفور ترین سیستم عامل منتشر شده توسط مایکروسافت لقب بگیرید.

در کنار همه بدی هایی که این ویندوز داشت و یک شکست بزرگ را برای مایکروسافت به ارمغان آورد یک حسن خوب هم داشت که اتفاقا به بهترین شکل کار می کرد. این ویژگی یک کار بسیار ساده ای بود که توسعه دهندگان ویندوز برای اولین بار در ویستا به کاربران معرفی کردند. طراحی نیمه شفاف! بله، این نوع از طراحی رابط کاربری برای نخستین بار در ویستا رونمایی شد که مایکروسافت این طراحی را Areo نام گذاری کرد. Areo یک طراحی جدید بود که براساس یک نگاه آینده نگرانه نسبت به طراحی اکس پی متولد شد. همین نکته ساده که در میان این همه نقطه ضعف به چشم همگان آمد، امروز اساس طراحی های نوین که شاهدش هستیم را شامل می شود.

ویندوز ویستا ماندگارتر از سایر سیستم عامل ها

ویندوز ویستا

تم شیشه ای، جذاب ترین و خوش منظره ترین قابلیت این زبان طراحی بود که استفاده کردن از آن باعث می شود که تمامی قسمت های رابط کاربری ویندوز ویستا شفاف و واضع باشد. این تکنیک علاوه بر اینکه زیبایی و جلوه بصری جذابی داشت دارای نکات مثبتی در هنگام استفاده کردن از رایانه در مکان هایی با نور کم بود که باعث می شود نورها با شدت کمتری به چشمان کاربر برسند. با این حال این ویژگی مثبت در میان انبوهی از مشکلات ویندوز ویستا که بر روی یک رابط کاربری ضعیف پیاده سازی شده بود، نتوانست در زمان خودش اقبال چندانی را کسب کند. Areo، قربانی ضعف های اساسی ویندوز ویستا شد.

اما این پایان کار Areo نبود، با گذشت مدتی مایکروسافت همه چیز را کنار گذاشت و به دنبال یک پروژه قدرتمند بود که با تکیه بر آن بتواند شکستی را که متحمل شده بود را به یک پیروزی تبدیل کند. ویندوز ۷، با کار بی وقف توسعه دهندگان آماده و روانه بازار شد. با کمی بررسی این ویندوز شاهد خودنمایی Areo  در آن شدیم. ویندوز ۷ با قابلیت ها و سرعت بسیار خیره کننده، نسبت به ویندوز ویستا توانست یک موفقیت بزرگ را برای مایکروسافت کسب کنید. پس از آن نوبت ویندوز ۸ و ۸.۱ بود که برای رایانه های شخصی منتشر شود. اگرچه نام طراحی مورد استفاده در ویندوز ۸ مترو بود که با استفاده از عناصر فلت طراحی شده بود. مترو بر پایه دوستانه بودن و با یک فضای لمسی پایه ای متولد شد که نشان دهنده نگاه آینده مایکروسافت هم به حساب می آمد. ولی مترو یک سری از قابلیت های شفاف Areo را در خود جای داده بود. Areo همگام با ویندوز در نسخه های بعدی رشد کرد.

۱۰ به عقیده بسیاری عددی کامل است. ۱۰ نقطه ای که است که عناصر به بلوغ می رسند. مایکروسافت که به خوبی توانسته بود با ارائه ویندوز های ۷، ۸ و ۸.۱ ناکامی ویستا را پشت سر بگذارد، پایه و اساس سیستم عامل اختصاصی خودش را نیز پیدا کرده بود با یک جهش یک پله اقدام به عرضه ویندوز ۱۰ کرد. ویندوز ۱۰ آن چه همه خوبان تک تک دارند را با هم داشت! ویندوز ۱۰ در دو دنیای مترو و Areo طراحی شد و این دو ویزگی مثبت و محبوب را با هم ارائه می کند. با کمی گشت و گذار در جدیدترین ویندوز به صورت واضحی متوجه طراحی شفاف در بخش های مختلف آن نظیرمرورگر ادج، منو استارت و پنل نوتیفیکیشن خواهید شد. این نوع طراحی به اندازه ای محبوبیت پیدا کرده است که برخی از کاربران به دنیال راه هایی برای افزایش دادن این نوع طرحی در کل سیستم هستند.

اقبال شرکت های مختلف به Areo، این بار الهام گیری اپل

ویندوز ویستا

اقبال گسترده کاربران به این نوع طراحی باعث شد که شرکت های مختلف نیز اقدام به استفاده کردن از این نوع زبان طراحی در نرم افزارهای خود کنند. طراحان شرکت های مختلف اگر به منبع بی پایان ایده های ناب و جذاب هم متصل باشند به هیچ وجه نمی توانند از عناصری که به شدت در میان کاربران محبوب هستند عبور کنند. اپل با نگان کردن به Areo و الهام گرفتن، شروع به اعمال آن در نرم افزارها و سیستم عامل خود کرد. این روند مختص شرکتی خاص نبوده و کاملا براساس میزان محبوبیت عنصری در میان کاربران پیش می رود. همانطور که ابتدا در iOS شاهد ارائه آیکون های گرد بودیم و برای مدتی تمامی طراحی ها بر این اساس پیش میرفت، با گذشت زمان و استفاده کردن از طراحی فلت در ویندوز و اندروید این اپل بود که دنباله روی آن ها شد. شفافیت در iOS 7 یکی از اصلی ترین زبان های طراحی سیستم حساب شد.

این الهام گیری توسط اپل از iOS 7 شروع نشد! طراحی شفاف مورد استفاده اپل ابتدا در سیستم عامل Leopard مورد استفاده قرار گرفت که کاملا از روی ویندوز ویستا برداشت شده بود. در نسخه ۱۰.۵ منتشر شده از این سیستم عامل شما این توانایی را داشتید که منو را شفاف کنید. این اتفاق در سال ۲۰۰۷ تقریبا یک سال پس از عرضه ویستا رخ داد. اما اپل برخلاف مایکروسافت، استفاده کردن از این طراحی را در سیستم های بعدی متوقف کرد تا زمانی که موعد عرضه iOS 7 فرا رسیده بود.

بار دیگر اینبار اپل به صورت بهبود یافته ترین اقدام به اعمال کردن طراحی شفاف در زبان طراحی خود کرد. یک سال بعد با انتشار Yousemite این ویزگی در مک از هم بیشتر نمایان گشت. اما Mojave و iOS 12 سیستم عامل هایی هستند که به خوبی استفاده کردن از این طراحی را به کاربر نمایش می دهند. هر دو در حال اضافه کردن عناصر نیمه‌ شفاف و تیر هستند. تیرگی به نمایش بیشتر شفافیت کمک خواهد کرد. همچنین یک حالت شیشه‌ ای و یخ ‌زده به کلی سیستم می ‌دهد که توجه را به شدت جلب خواهد کرد. مرورگر جدید سافاری به خوبی این قابلیت را نمایش می ‌دهد. اگر کمی به عکاسی آشنا باشید این همان تکنیکی است که برای تمرکز بر روی سوژه به اصطلاح Blure نامیده می شود.

با گذشت چندین سال استوی بالمر در مصاحبه ای که با بلومبرگ انجام داده است، کاملا اذعان داشت که ویندوز ویستا یک شکست کامل برای مایکروسافت به حساب می آید. ویستا یکی از اصلی ترین دلایل شکست استراتژی های مایکروسافت شد که باعث شد منابع زیادی از شرکت به تیم توسعه دهنده اخصتص یابد تا بتواند دوباره به بازار برگردد. این کار همچنین سبب شد که این غول بزرگ در زمینه سخت افزارها از رقبای خود عقب بماند. بالمر تا به امروز از تولید ویستا پشیمان بوده و به نظر هم نمی آید نظرش تغییر چندانی کند.

Areo امروز ۱۳ ساله است. از سال ۲۰۰۷ که بر روی ویندوز ۷ به صورت کامل ابتدایی دیده شد تا به این لحظه تغییراتی مختلفی را به خودش دیده است. در تمامی ویندوز های بعدی ارائه شده توسط مایکروسافت به نحوی استفاده شده و حتی قدم هایی از خودش را در دیگر شرکت ها در همان ابتدا برجای گذاشت. ولی امروز همه چیز متفاوت شده است. Areo یه یک زبان طراحی تقریبا واحد تبدیل شده است. این کار به نوعی اتفاق افتاده است که استفاده کردن از آن توجه زیادی در رابط کاربری جلب نمی کند ولی جلوه های بصری جذابی را به ارمغان می آورد.

اپل این اتفاق را پذیرفته و به خوبی اقدام به استفاده کردن از آن در سیستم عامل های خودش می کند. اندروید نیز به همین ترتیب به طراحی نیمه شفاف روی آورده است. اندروید اوریو عناصر مختلفی همگام با Aero دارد. اندروید پای هم نگاه دقیق ‌تری به این نوع از طراحی دارد و عناصر شفاف ‌تری را برای خود برگزیده است. اگر این داستان را از آخر به اول برایتان روایت می کردیم، کمتر کسی نقطه ابتدایی این طراحی جذاب را ویندوز ویستا می توانست درنظر بگیرید ولی با تمامی بدی ها و ضعف هایی که این ویندوز داشت، شروع یک زبان طراحی محبوب بود که پس از گذشت بیش از یک دهه به شدت در میان کاربران محبوب بوده و توسط تمامی شرکت های بزرگ استفاده می شود.