شیراز ، شهری شاعرپرور، با زیباییهای وصفناپذیر و گنجینههای باارزش، همچون الماسی در ایران عزیز، میدرخشد. شهر بهارنارنج، با جذابیتهای بینظیر و متنوعش، علاوه بر گردشگران ایرانی، حیرت گردشگران خارجی را نیز برانگیخته است.
آراد مگ ، شما را به یک گردش دلانگیز و چشمنواز، از شهر شیراز، شهر شعر و شراب با جاذبههای تاریخی، هنری، فرهنگی و طبیعی دعوت میکند.
شیراز
شیراز، پنجمین شهر بزرگ و پرجمعیت ایران است که در استان فارس واقع شده است. برای شیراز که نام قلعهای در اطراف این شهر بوده است، عناوین دیگری همچون «تیرازیس» و «شیرازیس» در کتب تاریخی ثبت گردیده است. این شهر، در منطقه کوهستانی زاگرس قرار دارد و با ارتفاع حدود ۱۵۰۰ متری از سطح دریا، و با میانگین دمای ۱۸ درجه سانتیگراد، دارای هوای معتدل است.
عطر مستیآور بهارنارنج در اردیبهشتماه سبب شد تا نیمه این ماه رویایی با تصویب شورای اسلامی, بهعنوان روز شیراز نامگذاری شود.
جاذبههای گردشگری شیراز
شیراز دارای جاذبههای تاریخی و طبیعی فراوانی است که علاوه بر گردشگران داخلی، توجه گردشگران خارجی را نیز به سمت خود جلب کرده است. از میان جاذبههای بیشمار آن، به معرفی مطرحترین آنها میپردازیم.
دروازه قران شیراز
در بدو ورود به شیراز جاذبههای آن آغاز میشود تا نوید یک سفر جذاب را به گردشگران بدهد. چراکه یکی از ورودیهای شهر شیراز، یکی از برجستهترین جاذبههای این شهر محسوب میشود. دروازه قرآن که در گذشته به طاق قرآن معروف بوده، بر سر راه یکی از ورودیههای شهر شیراز و بین کوههای باباکوهی و چهل مقام واقع شده است. این طاق در زمان عضدالدوله دیلمی ساخته شد و در زمان کریمخان زند مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. دلیل نامگذاری این بنای ارزشمند، قرآنی بود که بالای طاق آن قرار داشت، به این منظور که مسافران با گذر از زیر دروازه در پناه قرآن، سفر ایمنی داشته باشند. دور تا دور این بنا نیز آیات نورانی قرآن به خط ثلث و نسخ نوشته شده است.
در دوران زندیه، ۲ جلد قرآن نفیس با نام “هفده من”، به خط سلطان ابراهیم ابن شاهرخ تیموری، در بالای این طاق قرار داشت که این دو قرآن، هم اکنون در موزهی پارس شیراز قرار دارد. دروازه قرآن در سال ۱۳۷۵، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
بوستان خواجوی کرمانی
در ورودی شمالی شهر شیراز، کنار دوازه قرآن، بوستانی با صفا قرار دارد تا ورودتان به شهر شیراز را خوش آمد بگوید، نام این مجموعه به سبب وجود مقبرهی شاعر نامدار قرن هشتم، کمال الدین ابوالعطا محمد بن علی بن محمود کرمانی، معروف به خواجه کرمانی در آن، با نام این شاعر بزرگ مزین شده است. خواجوی کرمانی که در کرمان متولد شده است، پس از سفرهای متعدد به شهرهای مختلف، شیراز را برای زندگی انتخاب کرد و سرانجام در شهر شیراز از دنیا رفت و در همین شهر نیز به خاک سپرده شد.
از جذابیتهای این مجموعه میتوان به آبنمای موزیکال و پلههای پهن بوستان که بر فراز پلهها بالاتر، چشماندازی زیبا به شهر شیراز را فراهم ساخته است، اشاره کرد. همچنین سه غار در نزدیکی مقبره خواجو قرار دارند که رمز و رازهایی را از گذشتههای دور، در دل خود جای دادهاند. یکی از این غارها مکانی آرام برای تزکیه و عبادت عرفا بوده است که خواجوی کرمانی نیز در این غار به عبادت و راز و نیاز با پرورگار خویش میپرداخت. در وروی غاری دیگر که دهانه بلندی نیز دارد، طاقی کجاوهای از سنگ و آجر دیده میشود. در کنار این غار نقش برجسته ای از جنگ رستم و شیر، یکی از جنگ های هفتخوان رستم در شاهنامه، هنرمندانه حکاکی شده است. این غارها و نقش و نگارهای آن، از آثار تاریخی شیراز بهشمار میروند.
حافظیه
یکی از جاذبههای گردشگری شیراز که علاقمندان به شعر و ادب را از سراسر ایران و جهان به شیراز میکشاند، حافظیه؛ آرامگاه خواجه شمس الدین محمد بن بهاءالدین حافظ شیرازی، ملقب به لسانالغیب است. این شاعرِ عارف، در سال ۷۲۷ هجری قمری چشم به جهان گشود و در سال ۷۹۲ هجری قمری، در سن ۶۵ سالگی به دیار باقی شتافت.
مجموعهی حافظیه، در شمال شیراز قرار دارد و وسعت آن به حدود ۲ هکتار میرسد. «آندره گدار»؛ معمار فرانسوی، که بهخاطر علاقهای که به فرهنگ و هنر ایران داشت، ۳۲ سال از عمر خود را در ایران سپری کرد، حافظیه را طراحی کرده است. حافظیه با معماری ارزشمندش، در سال ۱۳۵۶ ، توسط وزارت فرهنگ و هنر در فهرست آثار ملی ایران ثبت گشته است.
دیوان حافظ تا کنون به چند زبان زندهی دنیا ترجمه شده است و نام پرآوازهی او نقل تمام محافل ادبی است. تفال زدن به دیوان حافظ رسمی است که از دیرباز باب بوده و تا امروز ادامه دارد. در کتابخانهی هر ایرانی، یک جلد دیوان حافظ به چشم میخورد که در ایامهای مختلف مانند شب یلدا و شب عید، با نثار فاتحهای برای شادی روح این شاعر بزرگ، برای هر نیتی تفالی به آن میزنند. در واقع میتوان گفت، حافظ بهانهای برای دورههمیهای خانوادگی و دوستانه است.
سعدیه
سعدیه، نام مکانی است که سعدی، شاعر پارسی گوی ایران، اواخر عمر خود را در آنجا سپری کرد و پس از مرگش در همان مکان به خاک سپرده شد. آرامگاه این شاعر بزرگ در میان مقبرهای واقع شده است که ستونهایی آنرا احاطه کردهاند و گنبدی فیروزهای در بالای آن، خودنمایی میکند. برای رسیدن به این مقبره باید قدم در باغی که با گلها و درختانی زیبا آراسته شدهاند، بگذارید. بر در رو دیوار این آرامگاه، اشعار این شاعر بزرگ نوشته شده است که شما را با خود به دیاری دیگر میبرد.
سعدی؛ پادشاه سخن، که آثار بوستان و گلستانش از شهرتی جهانی برخوردار است، در سال ۶۰۶ هجری قمری، دیده به جهان گشود و در سال ۶۹۰ هجری قمری، در سن ۸۴ سالگی از دنیا رفت. نام این مکان ارزشمند از سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.
باغ دلگشای شیراز
از آرامگاه سعدی که چند قدم فاصله بگیرید به باغی با درختان نارنج و پرتقال میرسید که در بهار بوی شکوفههای بهار نارنج، هوش از سرتان میبرد. آبی که از چشمه قنات آرامگاه سعدی میجوشد، در این باغ جاری است و همین آب روان، سعدی و باغ دلگشا را به هم وصل کرده است. علاوه بر درختان نارنج و پرتقال، انواع سرو، گردو، کاج، نخل، ارغوان و سایر درختان تزیینی در این باغ سایه افکندهاند. این باغ در طول تاریخ در معرض فراز و نشیبها و تخریبهای زیادی قرار گرفت اما به جهت اینکه در مسیر قنات کارزان قرار داشت، هر بار توانست خود را بازیابی کند و دوباره جوانه بزند.
عمارت باغ که قدمت آن به دوران زندیه میرسد، از شیوهی معماری کاخهای ساسانی، الهام گرفته است. این عمارت از یک تالار و چهار شاهنشین تشکیل شده است و با آینهکاریهای دلربا، گچبریهای زیبا و سقفهای چوبی، به همراه نقاشیهای رنگ روغن آراسته گشته است.
باغ دلگشا در سال ۱۳۸۳، به ثبت آثار ملی ایران رسیده است و همچنین اولین کلاهفرنگی ایران در این باغ ثبت شده است.
شاه چراغ
شاهچراغ؛ مقبره سید میر احمد فرزند بلافصل هفتمین امام شیعیان، امام موسی کاظم و برادر امام رضا است. احمدبن موسی، در راه خراسان برای پیوستن به برادر خویش، امام رضا بود که بهدستور خلیفهعباسی در شیراز به شهادت رسید.
مقبرهی مقدس احمدبن موسی، که به شاه چراغ معروف است، بزرگترین جاذبهی مذهبی شیراز محسوب میشود. گنبد بارگاه شاهچراغ، دارای کاشیکاریهای زیبا و درون حرم با آیینههای رنگین، بهشکل هنرمندانهای، آینهکاری شده است. موزه آستان مقدس شاهچراغ با وسعت بیش از هزار متر مربع در دو طبقه حدود چهار هزار شیء با ارزش تاریخی، فرهنگی و مذهبی را به نمایش گذاشته است.
تخت جمشید
تخت جمشید یا قصر جمشید، پادشاه اسطورهای ایران که در شاهنامهفردوسی به آن اشاره شده است؛ بنای باشکوهی است که به دستور داریوش بزرگ، ۲۵۰۰ سال پیش ساخته شده است؛ و به نامهای «پارسه» و «پرسپولیس» نیز مشهور است . این بنا در ۵۰ کیلومتری شهر شیراز قرار دارد. نقشها و ستونهای استوار تخت جمشید، سرمایهای از تمدن و غرور را برای ایرانیان بهجای گذاشته است.
کتیبهی بزرگ داریوش، نیز بر دیوار جنوبی تخت جمشید خودنمایی میکند. یکی از خصوصیات این بنای ارزشمند تاریخی، وجود نسبت طلایی در ارتفاع و بین ستونهای آن است، که این نسبت طلایی که نسبتی مهم در هندسه است، در طبیعت وجود دارد؛ که حاکی از هنر معماری ایرانیان باستان است. این مجموعه دارای بخشهای مختلفی اعم از کاخ آپادانا، کاخ تچر، هدیش، دروازهی ملل است که تمامی ای آثار، شاهکار معماری ایران در عصر باستان را به رخ همگان میکشد.
این مکان تاریخی و بینظیر، در سال ۱۹۷۹ میلادی، در میراث جهانی یونسکو، ثبت گشت.
مسجد نصیرالملک
یکی از قدیمیترین مساجد شیراز که با داشتن شیشههای رنگی، مسجد صورتی لقب گرفته است، مسجد نصیرالملک نام دارد. این شاهکار معماری-اسلامی که با کاشی کاریهای ارزشمندش، عنوان باارزش ترین مسجد ایران را به خود اختصاص داده است در محله ای قدیمی به نام گود عربان در نزدیکی شاه چراغ واقع شده است.
تفاوت بارز این مسجد با مساجد دیگر در شبستان رنگارنگ آن است؛ با تابش نور خورشید به شیشههای رنگی مسجد و تلالو آن در شبستان، محیط آن غرق در نورهای رنگی میشود و فضایی دلنشین و زیبا را پدید میآورد. این مسجد خاص و زیبا از سال ۱۳۳۴ نامش در آثار ملی ایران ثبت گردیده است.
بازار وکیل
بازار وکیل که یکی از مشهورترین بازارهای سنتی ایران بهشمار میرود، در دوران زندیه بنا شده است. ساخت این بازار حدود ۲۰ سال به طول انجامید. این بازار سنتی و تاریخی در میدان شهدای شیرازقرار دارد. معماری بینظیر این بازار بزرگ، به سبک بازارچهی بلند اصفهان و بازار قیصریه لار (دوران صفویه) ساخته شده است؛ با این تفاوت که بازار وکیل از پهنای بیشتری برخوردار است. با قدم گذاشتن در این بازار، هم میتوانید شاهد یکی از آثار تاریخی بینظیر ایران باشید و هم یک بازارگردی دلنشین داشته باشید و از خرید کردن لذت ببرید.
در بخش جنوبی بازار وکیل، محلی بهنام سرای مشیر یا گلشن وجود دارد. در بنای دو طبقهی سرای مشیر ، حجرههایی با درهای چوبی منبتکاری شده دیده میشود. و در وسط حیاط این سرا یک حوض بزرگ هشت ضلعی است که اطراف آن، درختهای نارنج به چشم میخورد.
این بازار تاریخی، در سال ۱۳۵۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است.
مسجد وکیل
این مسجد که یکی دیگر از شاهکارهای معماری و از جاذبههای گردشگری شیراز است، به دستور کریمخان زند در کنار بازار وکیل ساخته شده است که بهنام مسجد سلطانی نیز شناخته میشود.
این مسجد دارای یک طاق به نام طاق مروارید و دو مناره زیبا با کاشیکاریهای تماشایی است. شبستان چوبی با ستونهای سنگی مارپیچ، که در آن یک منبر چهارده پلهای با سنگهای مرمر مراغه به چشم میخورد از خصوصیات بارز این مسجد زیبا است. مسجد وکیل در سال ۱۳۱۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
حمام وکیل
حمام وکیل، یکی از بزرگترین حمام های ساخته شده با پیشرفتهترین اصول معماری است؛ این شاهکار معماری در کنار بازار وکیل و مسجد وکیل قرار دارد.
وجود دالانهایی در زیر سنگفرشهای حمام، درب ورودی کوچک و ورودی زاویهدار رختکن که همگی در گرم ماندن حمام تاثیر گذار بودند، نشان از معماری اصولی این بنای تاریخی دارد. این بنای زیبا از نظر سبک معماری و نقشهای تزئینی، نمونههای نگارگری و آهکبری بهکار رفته در تزئینات آن از حیرت انگیزترین بناهای دوران حکومت زندیه است. ۳۰ مجسمه مومی در این حمام وجود دارد که وظیفهی نشان دادن سبک زندگی در آن دوران را بهعهده گرفتهاند که یکی از جاذبههای گردشگری حمام وکیل بهشمار میرود.
ارگ کریمخان شیراز
ارگ کریمخان که با دیوار و برج و بارو، از بناهای تاریخی و جاذبههای گردشگری شیراز است، در دوران زندیه بهمنظور مکانی برای زندگی کریمخان زند و اسکان خانواده سلطنتی ساخته شد. در ساخت این مجموعه بزرگ از دو نوع معماری، استفاده شده است. بیرون بنا با وجود ۴ برج با دیوارهای بلند و ضخیم نشان از معماری نظامی دارد و خندقی که در آن دوران دور بنا وجود داشت حاکی از امنیت و ویژگیهای دفاعی این بنا بوده است. اما معماری داخلی آن با فضایی دلنشین و وجود آبنماها و باغچهها با گلهای رنگارگ و اتاقهای نقاشی شده، نمونهای از معماری مسکونی است.
این یادگار دورران زند، در مرکز شهر شیراز قرار دارد، که با تغییر کاربری آن به زندان، در دوران پهلوی، آسیبهای جدی به این بنای تاریخی وارد شد و تا کنون بارها بازسازی و مرمت شده است.
این بنای ارزشمند، سال ۱۳۵۱، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
عمارت دیوانخانهی شیراز
عمارت دیوانخانهی شیراز که مربوط به دوره قاجاریه است در نزدیکی ارگ کریمخانی واقع شده است. این عمارت در دوران زندیه، مرکز رسیدگی به امور حکومتی بوده است.
بر روی بدنهی این بنای دو طبقه، نقاشیهای زیبا به چشم میخورد و از دیگر ویژگیهای معماری این بنا میتوان به مقرنسکاریهای چوب و سنگ و گچ و حجاریهای سنگها که بر روی آنها عکس حیوانات و گیاهان نقاشی شده است اشاره کرد. این بنا، از سال ۱۳۵۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
عمارت کلاه فرنگی
این عمارت باصفا در میان یک باغ و بر روی یک سکوی یک و نیم متری بنا شده است که قدمت آن به دوران زندیه باز میگردد. که در آن دوران مکانی برای پذیرایی از مهمانان خارجی و برگزاری اعیاد و مراسم رسمی بوده است و از اینرو به آن باغ حکومتی نیز میگفتند.
بر روی کاشیکاریهای این عمارت هشت ضلعی، نقشهای گل و مرغ و نقوش اسلامی الهام گرفته از شاهنامهی فردوسی به چشم میخورد. از سال ۱۳۱۵ موزهی پارس که در آن اشیا و آثار با ارزش دوران ماقبل تاریخ نگهداری میشود، در این عمارت برپا شد. که این موزه از قدیمیترین موزههای استان فارس بهشمار میرود.
باغ نارنجستان قوام
این باغ با صفا و دلانگیز که در نزدیکی شاهچراغ بنا گشته ، مربوط به دوران قاجاریه میشود که ساخت آن حدود ۱ سال بهطول انجامیده است.
این مجموعهی بیبدیل، شامل یک حمام، حسینیه، مکتبخانه، اندرونی، دیوانخانه، حمام اختصاصی و اصطبل و زنجیرخانه میشود که البته به مرور زمان بخشهایی از آن از بین رفته است. در این باغ و بناهای آن، هنرهایی همچون گچ بری، نقاشی سنتی، آینه کاری، آجرکاری، حجاری، معرق کاری و منبت کاری به چشم میخورد که هنر معماران آن زمان را به رخ میکشد.
آثار طبیعی محوطهی باغ، فضایی دلانگیز و روحبخش ایجاد نموده است. که قدم زدن در آن حس تازگی در وجود گردشگران ایجاد میکند. و فضای بسیار مناسب و زیبایی برای گرفتن عکسهای یادگاری است. این اثر در سال ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
در سال های اخیر، زیرزمین این بنا را، به موزه ای تبدیل کردند که وابسته به دانشکده هنر معماری است و اشیای فرهنگی اهدایی پروفسور آرتور آبراهام پوپ؛ ایران شناس معروف آمریکایی، که آنها را در سفرهای پژوهشی خود در ایران بهدست آورده بود، در آنجا به معرض نمایش گذاشته شده است. آثار نمایشی در این موزه شامل ظروف، سکهها، تابلوها و کاشیکاریها متعلق به دوره باستان بوده که قدمت برخی از آنها به سه هزار سال پیش میرسد. مجموعه کتابهای اهدایی پروفسور پوپ نیز در کتابخانهی نارنجستان قوام نگهداری میشود.
خانهی زینت الملک
در نزدیکی نارنجستان قوام، یکی دیگر از جاذبههای گردشگری شیراز، به چشم میخورد. بنایی زیبا با نام خانهی زینت الملک، که سالیان سال محل زندگی زینت الملک؛ دختر قوام الملک چهارم بوده است. این ملک که قدمت آن به دوران قاجار میرسد، دارای ۲۰ اتاق بزرگ و آینهکاری شده با گچبریهای زیبا است که دور تا دور حیاط قرار دارند. همهی اتاقهایی که در طبقهی اول هستند، به یکدیگر راه دارند بهطوریکه برای رفتن از اتاقی به اتاق دیگر نیازی به خارج شدن از اتاقها نیست. سقف این بنا از چوبهایی ساخته شده است که بر روی آنها نقاشیهای زیبا از طبیعت و حیوانات به چشم میخورد. تابش نور خورشید بر پنجرههای رنگی و انعکاس آن بر در و دیوار اتاقها، جلوهای بینظیر به آن میبخشد.
یکی دیگر از شگفتیهای این ملک، زیر زمین آجرکاری شدهی آن است که راهی به نارنجستان قوام دارد. این زیر زمین هم اکنون تبدیل به موزهای شده است که مجسمههای شخصیتهای نامدار شیراز در آن به معرض نمایش گذاشته شده است.
باغ ارم
باغ ارم، یک باغ تاریخی و زیبا در شیراز است که شامل چند بنای تاریخی و یک باغ گیاهشناسی میشود. عمارت سه طبقهی وسط باغ از لحاظ معماری و نقاشی و گچبری، یکی از شاهکارهای معماری دوران قاجار محسوب میشود و روی طاقهای آن تصاویری از نبردهای شاهنامه بهچشم میخورد. درختان سروناز این باغ با قدمتی هزار ساله و سر به فلک کشیده، از هر گردشگری دلربایی میکنند.
اگر در فصل بهار قدم بر این باغ زیبا بگذارید، از بوی بهارنارنج مست خواهید شد و تا مدتها بوی خوش آن در مشامتان باقی خواهد ماند. وجود سردابهای در قسمت زیرین این باغ و آب جاری آن، تابستانهای خنکی را به ساکنین آن هدیه میکرد. کتیبههای پیشانی ایوان باغ ارم، منحصر به این باغ است و در بناهای مشابه دیگری که در دوران قاجار ساخته شدهاند، دیده نمیشود. دراین باغ، انواع مختلفی از گل و گیاه، از سراسر جهان گرداوری شده است و یکی از شاهکارهای معماری و هنری جهان نیز محسوب میشود.
در سال ۱۳۹۰، باغ ارم شیراز به همراه هشت باغ ایرانی دیگر در فهرست میراث جهانی یونسکو، ثبت گردید.
باغ جهان نمای شیراز
یکی از باغهای شیراز که در نوع خود بینظیر است، باغ جهان نما نام دارد که در نزدیکی حافظیه قرار دارد. این باغ و عمارت درون آن که به عمارت کلاه فرنگی نیز شهرت دارد در دوران زندیه بنا شدهاند. مساحت این باغ به حدود ۳ هکتار میرسد و ۳۵۰۰ متر آن را فضای سبز در برگرفته است.
در این باغ باصفا، انواع درختان و گل و گیاه همچون، سروهای سر به فلک کشیده و شمشادهای سبز، رزهای هفت رنگ،اطلسی، بنفشه، گلهای داوودی و درختان پربار نارنج به چشم میخورد. وجود دیوارهای بلند در سرتاسر باغ که به منظور محافظت از محوطه بنا شدهاند و همچنین استخر و فوارهای داخل عمارت که آب آنها ازمنابع طبیعی سرچشمه میگیرد و در آخر وجود ۴ خیابان پهن مزین شده با درختان سرو و مرکبات اطراف باغ، ویژگیهایی هستند که باغ دلگشای شیراز را از سایر باغها متمایز میکند.
مسجد عتیق شیراز
مسجد عتیق شیراز، اولین و قدیمیترین مسجد این شهر است که با عنوانهایی همچون مسجد الاقصی، جمعه یا مسجد آدینه نیز شهرت دارد. این مسجد در نزدیکی شاهچراغ قرار دارد به طوریکه از حیاط بارگاه احمدبن موسی راهی به مسجد وجود دارد. مسجد عتیق در دوران صفاریان ساخته شده است. در وسط حیاط این مسجد بنایی بهنام دارالمصحفی که به آن خدایخانه نیز میگویند، خودنمایی میکند. خدایخانه، محل قرائت و نوشتن قرآن توسط قاریان و کاتبان، بوده است.
در این عمارت، کتیبهای با خط ثلث قرار دارد که اشعار عربی در وصف، شان قرآن بر روی آن نوشته شده است. خطوط کتیبه برجسته هستند و لابه لای نوشتهها از کاشی های آبی و معرقکاری شده پر شده است. مسجد عتیق شیراز در سال ۱۳۱۰، در فهرست آثار فرهنگی ایران قرار گرفته است.
باغ هفت تنان
یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی شهر یزد، باغ هفت تن است که هم اکنون از این باغ و بنای درون آن بهعنوان گنجینهی سنگهای کهن استفاده میکنند. علت نامگذاری آن به سبب وجود مقبره هفت عارف در این باغ است. این باغ در دامنهی کوه چهل مقام در نزدیکی حافظیه و باغ جهاننما واقع شده است. عمارت درون باغ بر روی دو ستون بنا شده است و نقاشیهای روی گچ طاقهای درون عمارت، یکی از شاهکارهای دوران زندیه محسوب میشود. برای مردم شیراز، باغ هفتتنان از تقدس خاصی برخوردار است؛ آنها در زمان خشکسالی، برای برگزاری مراسم دعای باران ، در این مکان دور هم جمع میشدند.
بهجز تالار بزرگ باغ، یک حوض نیز در وسط عمارت به چشم میخورد که در گذشته از آب رکنآباد پر میشده است. در بخشی از عمارت هفتتنان، موزهای برپا شده است که داخل آن آثار سنگی دوران ساسانیان تا دوره قاجار، سنگهایی از پاسارگاد، تخت جمشید و خانه زینت الملوک، پایه ستون های قصر ابونصر و سنگ قبرهای باستانی، به نمایش درآمده اند.
گهواره دید
یک بنای قدیمی که به دوره دیلمیان باز میگردد، در بالای کوه در سمت چپ تنگ الله اکبر واقع شده است. گهواره دید که به گهواره عضد نیز مشهور است، در واقع یک برج دیدهبانی و خبررسانی محسوب میشد که اخبار مهم را از طریق نشانههایی همچون: تابش نور آیینه، به پا کردن دود، به کار بردن بوق و شیپور و در شبها نیز با روشن کردن آتش، به برجهای دیگر میرساندند. در سال ۱۳۸۱، هشت شهید گمنام، در کنار گهواره دید، به خاک سپرده شدهاند. این بنای تاریخی، در سال ۱۳۵۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.
پاسارگاد
مجموعه پاسارگاد، نخستین پایتخت امپراتوری بزرگ هخامنشی؛ یک مجموعهی بینظیر از بناهای تاریخی و طبیعی است که نه تنها برای شیراز، بلکه میتوان آن را بهعنوان یکی از زیباترین جاذبههای ایران قلمداد کرد.
باغ پادشاهی پاسارگاد، مسجد پاسارگاد، آرامگاه کوروش بزرگ، کاخ دروازه، سنگ دروازه، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطه مقدس و تنگه بلاغی، این مجموعه را تشکیل میدهند، که ساخت بیشتر بناهای این مجموعه را کوروش بزرگ بهعهده داشت است. پاسارگاد مجموعهای ارزشمند و تاریخی از بناهای تاریخی دوره هخامنشی است که بازدید از این مجموعهی گرانبها شما را به سفری از تاریخ، مهمان میکند.
این مجموعهی تاریخی و کامل و بینظیر، در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران و در سال ۱۳۸۳، در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت گردید.
آرامگاه کوروش کبیر
یکی از پربازدیدترین جاذبههای شیراز، آرامگاه کوروش کبیر، بزرگ مرد تاریخ ایران، بنیانگذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی ؛ یکی از محبوبترین پادشاهان ایران که از او در تمامی ادیان و ملل با احترام یاد میشود و از جایگاه ویژهای برخوردار است.
آرامگاه این نامدارِ محبوب ایرانی، با بنایی ساده و زیبا، در یک کیلومتری کاخ پاسارگاد واقع شده است و در سال ۲۰۰۴ میلادی، بهعنوان زیر مجموعه پاسارگاد، در میراث جهانی یونسکو، به ثبت رسیده است.
نقش رستم
محوطهی باستانی دیگری درحدود ۷ کیلومتر تخت جمشید، با نام نقش رستم قرار دارد. آرامگاههای داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم در این محوطه واقع شده است. علاوه بر آرامگاههای شاهنشاهی، بنای دیگری به نام کعبه زرتشت، در محوطهی نقش رستم به چشم میخورد که کاربردهای مختلفی از جمله آتشکده و محلی برای عبادت، محلی برای نگهداری اسناد و کتب مقدس برایش ذکر شده است. برخی نیز به دلیل شباهت کعبهی زرتشت به آرامگاه کوروش کبیر، این مکان را آرامگاه یکی از شاهان هخامنشی میدانند. همچنین، کتیبه های ساسانی، از اتفاقات تاریخی جنگ ایران و رم در دوارن شاپور اول،در اطراف این بنا حک شده است.
این محوطه در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گشت.
غذاهای محلی شیراز
کلم پلو
کلم پلو، یکی از معروفترین و محبوبترین غذاهای شیرازی بهشمار میرود. این غذای خوشطعم و عطر از برنج و کلم قمری، پیاز و سبزیجات معطر و گوشت چرخکرده تهیه میشود و به سبب وجود مواد مغذی در آن، از ارزش غذایی بالایی برخوردار است.
شکر پلو
شکر پلو، از دیگر غذاهای محلی شیراز است که بین شیرازیها از محبوبیت خاصی برخوردار است. این غذا به سبب وجود شکر در آن، محبوب کسانی است که از طعم شیرینی در غذا لذت میبرند. برای تهیهی این غذای خوش طعم از برنج و شکر، خلال پسته، خلال بادام، پوست نارنگی و زعفران استفاده میشود و با طعم و رنگ خوشایندی که دارد بسیار اشتها برانگیز است.
دو پیازه آلوی شیرازی
دو پیازه آلو، که غذایی سبک است و معمولا برای وعده شام طبخ میشود از سیبزمینی و پیاز سرخ شده، گوجه فرنگی و رب آن و مقداری ادویه تشکیل شده است؛ گاهی مقداری گوشت نیز برای مقوی کردن آن، به این غذای محلی افزوده میشود.
شیرازی پلو
شیرازی پلو یکی از غذاهای مجلسی و خوشطعم و رنگ شیراز است که معمولا به ذائقهی همه خوش میآید. این غذا با برنج و مرغ ،بادمجان، ماست و زعفران تهیه میشود و با سالاد و ترشی سرو میگردد.
قورمه به
قورمه به یکی دیگر از غذاهای شیرین شیراز است که در تهیه آن از به، گوشت، پیاز، شکر و زعفران استفاده میشود. بهِ پخته شده طعم بینظیری دارد که به شما پیشنهاد میکنیم که در سفر به شیراز حتما این غذا را امتحان کنید.
لوبیا پلو
لوبیا پلوی شیرازی که از غذاهای محلی و اصیل شیراز است با لوبیا پلویی که تا بهحال میل کردهاید یک تفاوت اساسی دارد. تفاوت آن در نوع لوبیای آن است. در این غذای اشتها برانگیز از لوبیای چشم بلبلی به جای لوبیا سبز استفاده میشود؛ برنج، گوشت چرخکرده، زعفران و شوید، دیگر مواد تشکیلدهندهی آن هستند.
سوغات شیراز
یکی از جذابترین قسمتهای سفر به هر شهر یا کشوری، رفتن به بازارچههای محلی و خرید یادگاری و سوغات برای عزیران است.
سوغاتیهای خوردنی شیراز
مسقطی
یکی از معروفترین خوراکیهای شیرازی مسقطی است که از نشاسته و حلوا و مغزپسته تهیه میشود و با افزودن زعفران یا زرشک، طعمهای متنوعی به خود میگیرد.
کلوچه شیرازی
کلوچهی شیرازی، نوعی شیرینی لطیف و خوشمزه شبیه به شیرینی برنجی است که با تخم خرفه تزیین میشود. که معمولا در کنار مسقطی سرو میشود. این کلوچه به همراه مسقطی یک سوغاتی خوشمزه از شیراز است که میتوانید با آن کام عزیزانتان را شیرین کنید.
عرقیجات گیاهی
به سبب وجود باغهای فراوان در این شهر زیبا، گیاهان معطر و دارویی فراوانی در آن یافت میشود و به همین جهت، عرقیجات شیراز جزء بهترین و مرغوبترین عرقیجات ایران هستند. عرق بهارنارنج، بیدمشک، نسترن و گلابِ مخصوص شیراز از عرقیجاتی هستند که پیشنهاد میشود حتما آنها را از این شهر خریداری کنید.
آب لیمو و آبغوره شیرازی
شیراز به سبب باغهای مرکبات و انگور فراوان و بینظیری که دارد از آب لیمو و آبغوره مرغوبی برخوردار است.
صنایع دستی
خلق زیباترین آثار هنری، بهدست هنرمندانهی مردان و زنان شیرازی، توجه هر گردشگری را از سراسر جهان بهخود جلب میکند. این آثار هنرمندانه، ظریف و زیبا را میتوانید بهعنوان یادگاری برای خود و یا سوغاتی برای عزیزانتان از هر کدام از بازارهای شیراز خریداری کنید. که در ادامه به چند نمونه از آن اشاره خواهیم کرد.
خاتم کاری
یکی از باارزشترین و ظریفترین هنرهای دستی ایرانی که از کنار هم قرار دادن تکههای چوب ساخته میشود که در آن از برنج و طلا و عاج نیز استفاده میشود.، خاتمکاری است که در اشکال مختلف برای کاربردهای متنوع اعم از جعبههای تزیینی جواهرات، گلدان، قلمدان، توسط هنرنندان شیرازی ساخته میشوند.
معرق کاری
یکی دیگر از هنرهای دستی شیراز که از کشور هند وارد ایران شده است؛ معرقکاری است . بهترین نمونههای معرقکاری را میتوانید در بازارهای شیراز پیدا کنید. هنرمندان شیرازی از چوبهای متفاوت با رنگهای متنوع برای خلق این هنر زیبا بهره میگیرند.
منبت کاری
منبتکاری؛ هنر کندهکاری و حکاکی روی چوب است. این هنر ظریف و اصیل ایرانی به دست هنرمندان شیرازی ساخته میشود. و انواع مختلف آن در اشکال متفاوت در تمام بازارهای شیراز موجود است و تحفهای ارزشمند از این دیار برای عزیزانتان خواهد بود.
قلمزنی
هنر حکاکی و کندهکاری روی انواع فلز مانند مس و نقره و برنج نیز یکی دیگر از هنرهای دستی شیرازی محسوب میشود که بهترین هدیه برای سوغاتی است. این هنر دستی نیز مانند سایرین از ظرافت بالایی برخوردار است که نشان از هنر بالای مردمان این خطه دارد.
میناکاری
مینا کاری، نقاشیهای ظریف و رنگی روی فلز که بسیار پرطرفدار است و روی اشیاء مختلف از جمله گلدان، قندان، کوزه و بشقاب انجام میشود که یک یادگاری ارزشمند و زیبا محسوب میشود.
از دیگر صنایع دستی این شهر زیبا میتوان به گلیم و جاجیم و قالی، گیوه، زیرانداز نمدی و ظروف سرامیکی اشاره کرد.
اقامت در شیراز
برای رفاه حال گردشگرانی که به شیراز سفر میکنند در جای جای این شهر پر تب و تاب بهخصوص در اطراف اماکن و جاذبههای آن، اقامتگاههایی وجود دارد. از هتلهای لوکس و سنتی تا مهمانپذیر و مسافرخانه.
هتل
در این شهر هتلهایی با درجات کیفی مختلف وجود دارند که میزبان شما خواهند بود. از معروفترین هتلهای شیراز میتوان به هتل بزرگ شیراز، هتل هما، هتل بین المللی پارس، هتل الیزه و هتل نصیرالملک اشاره کرد.
اقامتگاه سنتی
اقامتگاههای سنتی، مخصوص کسانی است که علاقمندند برای چند روز از زندگی ماشینی و مدرن فاصله بگیرند و زندگی در محلهای قدیمی و سنتی را تجربه کنند. اقامتگاه سنتی پنجدری شیراز، سپهری، ماه منیر، گلشن و گل طاها، نمونههایی از آن هستند.
مهمانپذیر
مهمانپذیرها و مسافرخانهها نیز مناسب کسانی است که میخواهند بیشتر هزینههایشان را صرف گردش و خرید سوغاتیها و یادگاریهای هنر شیرازی کنند و در مخارج اقامت خود صرفهجویی کنند. مهمانپذیرهایی همچون مهمانپذیر فردوسی، سعید، حیدری و گلها، از کیفیت خوبی برخوردارند.
کمپینگ
در شیراز نیز مانند بسیاری از شهرهای ایران، اماکنی برای برپایی چادر و کمپینگ در نظر گرفته شده است که معمولا در نزدیکی پارکها هستند تا علاوه بردسترسی آسان به سرویس بهداشتی، امنیت مسافران نیز تضمین شود. این نوع اقامت هزینه بسیار پایینی دارد و تجربه و لذت طبیعتگردی را نیز برایتان بهدنبال دارد.
اقامتگاههای فصلی
در بسیاری از شهرهای بزرگ، از جمله شیراز، در ایام تعطیلات و فصل تابستان که تعداد مسافران و گردشگران بیشتر است، با تجهیز کرن مدارس و حسینیهها، این اماکن را برای خدماترسانی به مسافران، آماده میکنند. اقامت در این اماکن به سبب هزینه پایین، گزینهی مناسبی برای صرفهجویی در هزینههاست.
سخن آخر
شیراز، پایتخت تمدن ؛ دارای جاذبههای طبیعی و گردشگری فراوانی است که برای دیدن و لذت بردن از تمام جاذبههای آن باید، چندین بار به این شهر شعر و ادب سفر کرد. این شهر در تمامی فصلهای سال دیدنی است. در هر فصلی که به این شهر سفر کردید در کنار لذت بردن از جذابیتهایش، خوردن فالودهی شیرازی و گرفتن فال حافظ در حافظیه را فراموش نکنید.
پاسخ دهید