همه چیز در مورد محلات

شهر محلات یکی از دوست داشتنی ترین شهرهای ایران است که دارای طبیعت بی نظیر و آب و هوای بسیار مطلوبی می باشد. طبیعت محلات در فصل بهار بسیار شگفت انگیز است و تماشای آن هرکسی را به وجد می آورد. محلات به واسطه وجود آثار باستانی ارزشمند و تاریخی یکی از پرجاذبه ترین شهرهاست که هرساله به ویژه در ایام نوروز میزبان گردشگران زیادی از سراسر دنیا می باشد.

بر اساس تاریخ های به جای مانده از مورخان دوره هخامنشی، محلات یک قسمت کوچک از سرزمین مادها بوده که در دوره حکومت اشکانیان تبدیل به بخشی از ایالت والی نشین ماد شده است. به اعتقاد باستان شناسان آثار تاریخی موجود که شامل ستون های تاریخی و عمارت های قدیمی است که در روستای خورهه قرار گرفته و همچنین وجود معابد، کاخ ها و آتشکده ها که برای برگذاری جشن های مذهبی ساخته شده است، نشانگر قدمتی چندین هزارساله می باشد.

شاید با شنیدن نام محلات اولین تصویری که به ذهن تان می رسد، وجود طبیعت و گل های زیبای این شهر باشد. اما باید بدانید که محلات جاهای دیدنی بسیاری دارد که قصد داریم در این مطلب پر جاذبه ترین آن ها را به شما معرفی کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.

بوستان سرچشمه محلات

بوستان سرچشمه یکی از معروف ترین مکان های دیدنی محلات است که در آن یک سرچشمه خروشان و پر آب وجود دارد و در مرتفع ترین نقطه از محلات قرار گرفته است. این سرچشمه از گذشته تا به امروز از اهمیت خاصی برخوردار بوده است؛ چرا که یکی از منابع اصلی تامین کننده آب کشاورزی و آب شرب منطقه ای است. از دیگر ویژگی های جذاب این پارک می توانیم به طراحی بوستانی زیبایی که در روبروی این مکان ساخته شده است اشاره کنیم که با وجود درختان کهنسال و سربه فلک کشیده چنار و آب نماهای عظیم، زیبایی این مکان را دو چندان کرده است.

یکی از مهم ترین دلایلی که بوستان محلات را به یکی از پر جاذبه ترین مکان های این شهر تبدیل کرده، آب و هوای کوهستانی و پاکی است که در این منطقه دیده می شود. به طور کلی محلات دارای آب و هوایی بسیار تمیز و پاکیزه می باشد. خصوصا بوستان محلات که به دلیل وجود درختان تنومند و چشمه ها و چمن زارها پاک ترین هوای شهر را دارد. تمامی این عوامل سبب شده تا اکثر شهرهای نزدیک از کوچکترین فرصت ها و تعطیلات چند روزه برای آمدن به محلات و تفریح و گشت و گذار در این بوستان استفاده کنند و بودن در آن فضا را از خود دریغ نکنند.

آب گرم محلات

در محلات چشمه های آب گرم ارزشمندی وجود دارد که دارای خواص درمانی هستند و از گذشته تا به حال استفاده از آن ها بسیار رایج بوده و از شهرتی دیرینه برخوردار است.

چشمه های آب گرم محلات شامل ۶ چشمه می باشد که عبارت اند از: روماتیسم، سلیمانیه، شفا، دنبه، حکیم (دمای چشمه ‌ی حکیم از سایر چشمه ‌ها کمتر است) و سودا (بختیاری)؛ که اکثرشان دارای خواص مواد معدنی از جمله گاز رادون هستند و به دلیل خواص درمانی بسیار مورد توجه گردشگران و ساکنین این شهر قرار گرفته اند. چرا که استحمام در این چشمه های شفابخش بر روی سلامت فیزیکی و همچنین روانی انسان تاثیرات بسزایی دارد.

آتشکده آتشکوه محلات

بنای آتشکده متعلق به دوره ساسانیان است. این بنا یکی از عظیم ترین آتشکده های زرتشتیان در جهان به شمار می رود که در پنج کیلومتری نیمور و در نزدیکی روستای آتشکوه قرار گرفته است.

این آتشکده دارای ۴ ستون محکم سنگی به ابعاد ۲/۷۰ در ۲/۷۰ متر و به ارتفاع شش متر تا پای طاق می رسد. مصالح به کار رفته در آن از سنگ و ساروج می باشد و گنبد و طاق این بنا بر روی این چهار ستون ساخته شده است. در ساخت قسمتی از این بنا از آجرهای چهار گوش شبیه به سنگ استفاده شده و برای استحکام بیشتر در داخل بنا از تیره های چوبی استفاده کرده اند.

متاسانه در حال حاضر این بنا رو به تخریب است و هیچ اقدامی مبنی بر مرمت و بازسازی آن صورت نگرفته است. این اثر در تاریخ ۲۱ آبان ۱۳۱۷ با شماره ثبت ۳۱۱ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

برای دسترسی به آتشکده آتشکوه محلات، این بنای عظیم و تاریخی ابتدا باید از ۵ کیلومتری جاده نیمور به دلیجان گذر کنید و سپس به سوی معدن سنگ آتشکوه بروید و پس از رسیدن به روستای آتشکوه که در ضلع شرقی جاده به فاصله ۳۰۰ متر قرار گرفته به بنای آتشکده آتشکوه برسید.

معبد خورهه محلات

خورهه در اوستا به معنی «محل بر آمدن خورشید» و یا «منطقه ییلاقی» است. معبد تاریخی خورهه قدمتی ۳.۰۰۰ ساله داشته و یکی از آثار به جا مانده از دوره اشکانی، ساسانی، اسلامی و سلجوقی است. این محوطه تاریخی از دو ستون شش تکه از جنس سنگ و با ارتفاع هشت متر تشکیل شده و متاسفانه باقی قسمت های این بنا در اثر حوادث طبیعی همچون زمین لزره فرو ریخته است.

معبد خورهه اولین بار به دستور ناصر الدین شاه قاجار مورد کاوش قرار گرفت و تصاویر موجود مبنی بر کاوش ها در آن زمان در آرشیو کاخ موزه گلستان قرار دارد.
در چند سال گذشته گمان می رفت که خورهه آثار به جای مانده از یک معبد و یا یک آتشکده باشد که مربوط به دوره سلوکیان است، اما با کند و کاوهای بیشتر مشخص شد که این محوطه قدیمی یک خانه اربابی بوده که در حدود قرن اول و قبل از میلاد ساخته شده است.

در سال های اخیر عملیاتی مبتنی بر بازسازی و مرمت این بنا انجام شد. معبد خورهه در تاریخ ۱۵ دی سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۳۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این معبد یکی از مهم ترین آثار باستانی ایران است که سالانه بسیاری از گردشگران و علاقه مندان به تاریخ، از آن بازدید به عمل می آورند.

پل تاریخی باقر آباد

یکی از بزرگترین روستاهای شهرستان محلات، روستای باقر آباد است که در ۵ کیلومتری محلات به دلیجان قرار گرفته است. در این روستا یک پل قدیمی با قدمتی چندین ساله مربوط به دوران قاجاریان قرار دارد که در زمان اشغال ایران توسط روس ها ساخته شده است.
برای ساخت این پل از سنگ استفاده کرده اند که متاسفانه به دلیل حوادث طبیعی همچون زمین لزره و سیل در این منطقه، این پل تا حدودی تخریب شد و در چند سال گذشته مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

چنار دو هزار ساله محلات

در مجاورت بوستان زیبای سرچشمه واقع در خیابان سرچشمه محلات یک چنار کهنسال و زیبا در میدان وجود دارد. این درخت نشانگر یکی از نمادهای تاریخی کشورمان است که به اعتقاد محققان عمر آن بالغ بر دو هزار سال است. شاید اگر این درخت قطور و بسیار زیبا زبانی برای سخن گفتن داشت، رازها و خاطرات زیادی از روزهای قدیمی محلات را بازگو می کرد.

سد باستانی نیم ور محلات

سد باستانی نیم ور که به بند نیم ور هم شهرت دارد، یکی از قدیمی ترین سدها برای ذخیره آب در شهر محلات است. بنای این سد در دوره ساسانیان احداث شده است و به دلیل چشم انداز زیبا و طبیعت بکرش جزو یکی از جذاب ترین جاذبه های گردشگری محلات محسوب می شود و همچنین یکی از محبوب ترین مکان های تفریحی برای ساکنین این شهر به شمار می رود.

قلعه جمشیدیه

قلعه جمشیدیه که به قلعه گبری هم معروف است، یکی از بناهای قدیمی و به جای مانده از دوره پادشاهی جمشید است که در زمان حمله آزاد خان افغان به این منطقه احداث شده است. این قلعه بسیار مستحکم و عظیم است؛ به طوری که نیروهای آزاد خان پس از حمله به این منطقه موفق به محاصره مردم نشدند و نتوانستد وارد این قلعه شوند.

معماری ساخت این قلعه نشان از هوش و ذکاوت مردم آن زمان دارد؛ چرا که با ساخت ابزارهای ضد حریق و راه های پنهانی که آن را به بیرون متصل کرده، قلعه را بسیار مجهز کرده اند. در قسمت فوقانی دروازه قلعه تالاری با ظرفیت ۲۰ نفر قرار گرفته که برای نگهبانی و تیراندازی تعبیه شده است.

در پشت بام قلعه و بر روی دروازه، سنگابی بزرگ قرار دارد که به وسیله آن در هنگام نیاز لحظه ای راه آب را باز می کردند. ظرفیت این سنگاب حدود ۲۰ من شاه معادل (۶ کیلو) آب است. قلعه جمشیدی بر خلاف ظاهر معمولی و تخریب شده اش، بنایی بسیار تماشایی و جذاب است.

دهکده گل و گیاه زینتی محلات

یکی از محبوب ترین جاذبه های گردشکری محلات، دهکده گل و گیاه زینتی آن است که با وسعت ۱۱۰ هکتار رتبه بزرگترین دهکده پرورش گل و گیاه را به خود اختصاص داده است. به جرات می توان گفت که اکثر گردشگران برای دیدن این دهکده زیبا و رنگارنگ به محلات می آیند.

دهکده گل و گیاه محلات دارای ۳۰۰ مجموعه گلخانه ای است و به دلیل شهرتش لقب «هلند ایران» را به خود اختصاص داده است و از سوی برخی از گردشگران خارجی به «بهشت افسانه ای» شهرت یافته است. محلاتی ها از سال های دور در پرورش انواع گل پیش قدم بوده اند و سالانه بیش از ۲۲ میلیون شاخه گل گلدانی و شاخه ای از گلخانه ها و اراضی گل خیز محلات تنها به بازار کشور عرضه می شود.

در محلات بیش از ۱۲۰ نوع گل و گیاه پرورش داده می شود که برخی از آن ها عبارت اند از: گونه های میخک، گلایل ، مریم، داوودی، زنبق، کاکتوس، مینا، رز، پتوس، محبوبه شب، ختمی، انواع زنجیره مو، پاپیتال، نیکوس، بنجامین، دیفن باخیا، انواع بذر بنفشه و انواع درخچه های گل آور.

غار یکه چاه

غار یکه چاه در کوه‌ های جنوب شرقی محلات و در مجاورت دهستان باقر آباد و روستای یکه چاه واقع شده است. این غار یکی از طبیعی ترین غارهای منطقه محلات است که دارای محوطه ای وسیع است و از دو قسمت تشکیل می شود که این دو قسمت به واسطه حفره‌ ای بزرگ به یکدیگر متصل می‌ شوند.

جنس دیواره های غار از آهک، استالاگمیت و استالاکتیت است که جلوه بسیار زیبایی به آن بخشیده است. غار یکه چاه متعلق به هزاره سوم قبل از میلاد تا سده‌ های میانه دوران ‌های تاریخی پس از اسلام است. این غار در سال ۱۳۸۷ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۳۸۰۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

روستای خورهه

در شمال شرق محلات، روستایی خوش آب و هوا به نام خورهه قرار دارد. این روستا دارای آب و هوایی بی نظیر است. وجه تسمیه روستای خورهه در کتاب اوستا، به معنای ییلاق تعریف شده است.

این روستا جاذبه‌های گردشگری فراوانی را در دل خود جای داده که معروف‌ ترین آن ها آتشکده خورهه می‌ باشد که پیش تر به این معبد تاریخی هم اشاره کرده ایم. وجود این معبد در روستای خورهه حکایت از قدمت تاریخی آن دارد.

غار شاه بلبل محلات

غار زیبای شاه بلبل در کوه های شرقی محلات و میان روستای خورهه و شهر دلیجان قرار دارد. درون این غار چشمه ای کم آب وجود دارد. غار شاه بلبل محلات برای ساکنین و اهالی منطقه بسیار مقدس است و اکثر مردم به همراه خانواده هایشان نذرها و قربانی هایشان را به اطراف این غار برده و در میان نیازمندان تقسیم می کنند. اکثر بازدید کننده گان این غار حدود یک شبانه روز وقت خود را در آنجا سپری می کنند.

در نزدیکی غار شاه بلبل محلات یک مجسمه وجود دارد که به نام آناهیتا مشهور است و ساکنین منطقه به آن شهرت عمره یا عمرو را داده اند، و بر اساس تحقیقات باستان شناسی این مجسمه مربوط به دوره پیش از اسلام است. در سال های اخیر عوامل طبیعی همچون باد و باران، سیل و زمین لرزه تا حد زیادی موجب فرسایش این غار عظیم شده است.

مقبره‌ شاه غریب یا بقعه شاه قلندر

بقعه شاه قلندر بر روی کوه های کم شیب روستای انجدان قرار گرفته است. این مقبره مربوط به دوره ایل خانی است و در روستای انجدان و در ۵۰ کیلومتری سرچشمه و سراب معروف انجدان قرار گرفته است. این بنای تاریخی به صورت هشت ضلعی ساخته شده و در هر ضلع یک بنای آجری ساخته شده است و هر بنا دارای چهار در ورودی در چهار جهت متفاوت می باشد.

گنبد بقعه به صورت دوپوش آجری ساخته شده و دارای ۱۶ ضلع و چهار نورگیر با پنجره هایی مشبک از جنس چوب در چهار جهت متفاوت می باشد. ارتفاع این مقبره ۵ متر و ارتفاع گنبد ۶ متر می باشد. این بنا در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۴۵۲ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده ‌است.