نیمه جنوبی کشورمان، مقاصد بسیاری را برای گشت و گذار در خود جای داده است که هر یک رنگ و بویی خاص دارند و تجربهای تازه پیش رویمان قرار میدهند. خلیج همیشه فارس نیز در این بخش از کشورمان واقع شده و جزایر بسیاری را در آغوش کشیده است که یکی از آنها قشم است. این جزیره به عنوان بخشی از استان هرمزگان شناخته میشود و عنوان بزرگترین جزیره ایران و خلیج فارس را نیز به یدک میکشد.
با آراد مگ همراه میشویم تا ما را با جاذبههای این جزیرهی زیبا آشنا کند.
جزیره قشم
جزیره قشم، بزرگترین جزیره ایران و از شناخته شدهترین، جزیرههای کشورمان است که در استان هرمزگان قرار گرفته است. این جزیره، طبیعتی بکر و زیبا دارد و تاریخ آن به درازای دوران ساسانیان است. مدت زیادی است که این جزیرهی جنوبی به مقصد گردشگری بسیاری از ایرانیها و توریستهای خارجی تبدیل شده است.
در قشم می توانید به سراغ تاریخ بروید و جاذبههایی از روزگاران گذشته را به نظاره بنشینید و یا از طبیعت شگفتانگیز این پهنه بیمانند لذت ببرید. خرید را هم میتوانید در برنامهتان بگنجانید و یا به سراغ تفریحات آبی بروید و آدرنالین خونتان را افزایش دهید. فرهنگ سنتی مردمان این دیار به آن جلوهای متفاوت بخشیده و با کمی گشت و گذار در گوشه گوشه جزیره میتوانید غرق در زیباییهای آن شوید. همه چیز در قشم مهیاست تا سفری فراموش نشدنی را تجربه و با خاطرهای شیرین این مقصد ناب را ترک کنید.
موقعیت جغرافیایی جزیره قشم
جزیره قشم از شمال به شهر بندرعباس، از مرکز به بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمالشرقی به جزیره هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوبغربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی منتهی میشود. در سال ۱۳۹۰ شهرستان قشم به سه بخش مرکزی و بخش شهاب و بخش هرمز ۷ دهستان تقسیم شد و طبق آخرین تقسیمات کشوری امروزه، ۶۹ شهر و روستا در این جزیره جای دارند که مهم ترین شهرهای آن سوزا، هرمز و قشم و بندر درگهان هستند.
سایر شهرها و روستاهای این جزیره عبارتند از: طولا، درگهان، حمیری، جزیره لارک (جزو جزیره قشم)، کووئی، هلر، گیاهدان، رمچا، جیجیان، باغ بالا، توریان، تُمسنتی، زینبی، پیپشت، کوشه قشم، کاروان (قشم)، گربه دان، زیرانگ، گردوا، مسدوم، خالدین، مسن، شیب دراز، دیرستان، برکه خلف، جزیره هنگام، بندرلافت، طبل، هفترنگو، سلخ، سهلی، بندردولاب، چاهو شرقی و …
تاریخچه جزیره قشم
قدمت این جزیرهی زیبا به دوران ساسانیان میرسد و در آن دوران به آن ابرکاروان میگفتهاند. گفته میشود که از دوران قبل از اسلام و حتی از دوران پادشاهان ماد در این جزیره سکونت میشده است، با پیدایش اسلام، مسلمانان جزیره را فتح کرده و به تدریج همه چیز رنگ و شکل دیگری به خود گرفت. به مرور زمان، حکومتهای مختلفی بر این جزیره حاکم شدند که از میان آنها میتوان به آل بویه اشاره کرد و در دورانی هم تحت تاثیر حمله ی مغولان و حکومت ایلخانیان بود. کم کم اروپاییها پایشان به اینجا باز شد و مدتی مخصوصا پرتغالیها به آن حکومت کردند و این سلطه تا جایی در دوران قاجار شکل رسمی به خود گرفت تا اینکه دوران بعد از حکومت قاجار دوباره این جزیره به ایران برگردانده شد.
اطلاعات کلی در مورد قشم
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، ۱۴۸۹۹۳ نفر در جزیره قشم زندگی میکنند؛۶۶۸۰۱ در نقاط شهری و ۸۲۱۶۰ در نقاط روستایی.
دین و مذهب
مذهب در میان مردم قشم جایگاه خاصی دارد. بیشتر آنها مسلمان و پیرو مذهب تسنن هستند. شیعیان نیز در این جزیره زندگی می کنند؛ اما درصد کمتری نسبت به سنیها دارند.
زبان
مردم قشم، مانند تمام مردم ساکن بنادر و سواحل جنوب کشور و دیگر جزایر ایران به زبان فارسی سخن میگویند؛ اما گویش بندری دارند. در شهرها و روستاهای مختلف قشم این گویش یکسان است و معمولا تفاوتی با یکدیگر ندارد. به عبارتی زبان قشمی آمیختهای از زبانهای عربی، فارسی، بندری، هندی و انگلیسی است و در اثر مورد استعمار قرار گرفتن در دوران مختلف تاریخ، آثاری از دیگر زبانهای دنیا نیز در آن دیده میشود.
اقتصاد
قشمیها برای کسب درآمد و چرخاندن چرخهای اقتصاد این دیار به کارهای مختلفی مشغولند که عبارتند از: صیادی،کسب و کارهای تجاری، دامپروری و پرورش طیور، کشاورزی، معادن نمک، خاک سرخ، گاز و سنگ آهن، منابع نفت و گاز، صنایع دستی و گردشگری.
جاذبههای گردشگری
ژئوپارک قشم
ژئوپارک به منطقهای وسیع با مرزهای مشخص اتلاق میشود که چندین پدیدهی بارز زمینشناسی و در برخی موارد تعدادی از آثار تاریخی، بومشناسی، باستانشناسی و میراث فرهنگی و طبیعی در محدوده آن وجود داشته باشد. ژئوپارک قشم نخستین ژئوپارک خاورمیانه است که از سال ۱۳۸۵ به عنوان عضوی از شبکه جهانی ژئوپارکهای تحت حمایت یونسکو شناخته میشود. جاذبههایی همچون جنگلهای حرا، گنبد نمک، غارهای نمک، چشمههای آب معدنی، دره چاهکوه، تنگ عالی، بام قشم، دره تندیسها، کلات کشتاران و دهها تخته سنگ و صخره با شکلهای عجیب و غریب در این محدوده قرار میگیرند. و در آن گونههای مختلفی از پرندهها، جانوران چهارپا وخزندهها زیست میکنند و به همین دلیل یکی از مهمترین اکوسیستمها را در ایران دارد.
تنگه چاهکوه
یکی از پدیدههای بی نظیر قشم، تنگه چاهکوه است که در اثر فرسایش اشکالی تماشایی را پیش رویتان قرار میدهد. در این جاذبه درهای به عمق ۱۰۰ متر انتظارتان را میکشد که دیوارههای حفرهدار آن، از هر سو احاطهتان میکنند. تنگه چاهکوه، یکی از بهترین مکانهایی که میتوانید در آنجا به تماشای ستارهها بنشینید، مردم محلی آن بر این باورند که در این منطقه ستارهها با زمین برخورد داشتهاند و همین امر، باعث غوغای ستارهها در این منطقه شده است.
جزیره ناز
جزایر ناز، با تمام ساحلهایی که تا به حال دیده اید تفاوت دارد. هنگام جزر، باریکهای از شنهای درخشان، سه صخره بیرون آمده از آب را به قشم وصل میکنند. این جزایر را محلیها، دو کَردَه مینامند و در نقشهها به نام جزایر ناز ثبت شدهاند و با همین نام نیز برای گردشگران شناخته شده هستند. در زمان جزر با پسروى کامل آب دریا، براى مدت کوتاهى، باریکهاى از خشکى جزیره ناز را به ساحل قشم وصل مىکند. هرچند زمان این اتفاق کوتاه است، اما در همین مدت مسافران با ورود به جزایر ناز میتوانند از بالای ارتفاعات، تنگه هرمز، جزیره لارک را تماشا کنند.
جزیره هنگام؛ جزیره دلفین های بازیگوش
در سفر به قشم، باید حداقل نصف روزتان را به بازدید از هنگام اختصاص دهید و تجربه تماشای دلفینها در آبهای خلیج فارس را نصیب خودتان کنید. این جزیره کمی آن طرف تر از قشم است؛ اما بخشی از شهرستان قشم به شمار میرود و در فهرست جاذبههای دیدنی قشم میگنجد به طرف این جزیره که حرکت میکنید، اولین چیزی که توجهتان را جلب میکند، شنهای تمیز و براق و آبهای آبی و بینهایت زیبایی است که در زیر انوار طلایی خورشید درخششان دهها برابر میشود. در این قسمت از جزیره میتوانید صخرههای صدف نشان زیادی را ببینید. بازار هنگام نیز یکی از دیدنیهایی است که در هیچ کجای دیگری آن را نمیبینید و البته قیمت های نسبتا پایین آن نیز وسوسه کننده است.
جزیره هرمز
جزیرهای را تصور کنید که در میان آبهای نیلگون قرار گرفته و سراسرش را خاک سرخ پوشانده است. اگر میخواهید این تصور را در دنیای واقعی ببینید باید به سراغ هرمز بروید و از گشت در سواحل سرخ آن لذت ببرید.
بام قشم
یکی از زیباترین چشماندازهای این جزیره را در بلندترین جای آن، یعنی بام قشم میتوانید داشته باشید. از آن بالا چشماندازی فوقالعاده به جنگلها و سواحل شمالی خلیج فارس خواهید داشت.
دره ستارگان
اگر به دنبال پدیدههای طبیعی خاص هستید و میخواهید کمی با قوه تخیلتان بازی کنید حتما از دره ستارگان دیدن کنید.
دره ستارگان قشم ،جایی پر از ستارههای درخشان و پرنور. کافی است چند لحظه در زیر آسمان شب در آنجا بایستید تا علت نامگذاری آن را درک کنید ، این منطقه یکی از بهترین و پرستارهترین آسمانهای ایران را دارد، جایی که پاتوق گروههای نجومی برای رصد ستارهها است. یکی از دلایلی که باعث شده تا ستارهها در این منطقه تا این اندازه به چشم بیایند، دور بودن کل منطقه از آلودگیهای نوری است.
همچنین در این دره میتوانید ستونها و اشکالی را ببینید که در اثر فرسایش به وجود آمدهاند. دره از هفت عجایب قشم محسوب میشود و به خاطر شکل خاصی که دارد، وزش باد در آن باعث ایجاد صداهایی عجیب میشود و شما را با خود به دنیای دیگری میبرند.
چاههای تل آب یا طلا
یکی از جاذبههای شگفت انگیزی که در جزیره قشم وجود دارد چاههای تل آب یا طلا میباشد که قدمت بسیار بالایی دارند. این چاهها با هدف ذخیره آب باران این منطقه ساخته شدهاند. این چاهها در ۷۶ کیلومتری شهر قشم و در ۳۰ کیلومتری شمال فرودگاه بین المللی قشم نیز قرار دارند. قلعه نادری نیز در کنار همین چاهها، در داخل گودال دامنهی کوه به چشم میخورد. ایده ساخت این چاههای آب از زمان هخامنشیان بوده و اکنون هم به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری جزیره قشم به شمار میرود.
غار خربس
هزاران سال پیش در زمان ساسانیان، روستایی به نام خربس رونق بسیاری داشته است و جز یکی از پرترددترین مناطق جزیره قشم محسوب میشد. اطراف این روستا با تپههای کوتاه و بلند مرجانی، به صورت دایرهوار احاطه شده است. در روبروی این قلعه، گورستانی باستانی قرار دارد که مشرف به دهانهی غارهای خربس است.
به صورت کلی غارهای خربس، مجموعهای از غارهای تو در تو هستند که از فرسایش خاک و عبور آن از داخل سنگها به وجود آمدهاند. این غارها که حدود ۳۰ متر بالاتر از زمین هستند، بعدها به وسیلهی بومیها شکل داده شدهاند. بومیهای جزیره از این غارها به عنوان پناهگاه استفاده میکردند. پیشنهاد میکنیم که حتما در سفر به قشم از این غار شگفت انگیز دیدن کنید.
جنگل حرا
حرا، گیاهی استثنایی است که خودش را با آب شور دریا سازگار کرده و در میان آبهای خلیج فارس به زندگی ادامه میدهد. تعداد زیادی از این درختان در قشم قرار دارند و تشکیل جنگل حرا را داده اند که با قایق میتوانید در میان آنها به گشت و گذار بپردازید.
لافت
لافت نام روستایی بندری در نزدیکی به جنگل حرا است که به دلیل داشتن بادگیرهایی که بر فراز خانههای این روستا دیده میشود و غروبهای حیرت انگیز و بینظیری که دارد، توجه گردشگران زیادی را به سوی خود جلب کرده است.
قلعه پرتغالیها
یکی دیگر از جاذبههای گردشگری و آثار تاریخی جزیره قشم، قلعه پرتغالیها است. این قلعه، در ضلع شمالی جزیره قشم و توسط دریانوردی پرتغالی به نام آلفونسو آلبرکرک، در سال ۱۵۰۷ بنا شده است.
قلعهی پرتغالیها در قشم با مساحتی بیشتر از ۲ هزار متر مربع از سنگهای آهکی و گچی، با ملاط ساروج محلی ساخته شده و طی یک قرن، چندین بار استحکامش افزایش پیدا کرده است. این دژ، راست گوشه است و چهار برج در چهارگوشه دارد که بازوهای بلندی داشتهاند و توپ و منجنیقها بر روی پهنای آنها مستقر میشدهاند. قلعهی پرتغالیهای قشم، جایی مثل یه انبار بزرگ یا جای نگهداری مهمات و سلاح داشته است که در مواقع اضطراری به دژهای دیگر کمک میرسانند. قلعهی پرتغالیها یک قلعهی تدارکاتی در گذشته بوده که برای ارتباط با قلعهی هرمز و رساندن تدارکات و خدمات به این قلعه در قشم ساخته شده است.
پارک کروکودیل
اولین و بزرگترین پارک کروکودیل خاورمیانه در جزیره قشم قرار دارد. این پارک، محلی زیبا و امن برای گردشگران علاقهمند به حیات وحش است، تا از نزدیک با زندگی و خصوصیات این جانوران نادر آشنا باشند. این مجموعه، همیار ژئوپارک قشم و حامی محیط زیست است. سالانه گردشگران بیشماری با سفر به قشم از این پارک منحصر به فرد دیدن میکنند.
چشمهها
چشمههای جزیره قشم، که در جای جای جزیره پراکنده شدهاند، فاقد آب شیرین هستند و عمدتا آب شور دارند. تعدادی از این چشمهها عبارتاند از:
چشمه کارگاه: چشمهی معدنی سولفوره و شور کارگاه در میانه و هستهی مرکزی ساختار تاقدیسی مجاور بندر ماهیگیری سلخ (میدان گاز طبیعی سلخ، معروف به برهوت) واقع شده است.
چشمههای دامنه کوه نمکدان: پهنههای پوشیده از رسوب نمک در کوه نمکدان، تودههای بسیار بزرگ و گستردهی نمک دارد که کمیت بالا و کیفیت و خلوص نسبتا مناسب دارند و از نظر اقتصادی در تأمین نمک خوراکی، نمک طبی و حتی تأمین بخشی از مشتقات موردنیاز در ترکیباتی از پتروشیمی اهمیت دارند.
غار نمکی یا غارنمکدان یکی دیگر از جاذبههای طبیعی قشم است. این کوه مخروطی شکل تا ۳۹۷ متر ارتفاع دارد. ساختار نمکی این کوه از انباشته شدن صخرههای آذرین با رسوبات تشکیل شده است. کوه گنبد نمکی با بقایای معادن نمک باستانی و چشمههای آب شور، به خودی خود یک اثر تاریخی طبیعی دیدنی با امکانات آموزشی و تفریحی رو بهوجود آورده است.
غارهای نمکی اغلب در گنبدهای نمکی ایجاد میشوند و اگر گنبد نمکی در مناطق گرم و خشک ایجاد شود، به دلیل بارش کم در طول سال، میتواند دوام بیشتری داشته باشد و احتمال به وجود آمدن غار نمکی داخل آن افزایش پیدا میکند.
این گنبد نمکی در بین مردم به گنبد نمکدان و غار آن به غار نمکدان معروف است. این غار چندین تالار با ابعاد مختلف دارد.
آب و هوای قشم
قشم سرزمینی گرم و مرطوب است و رطوبت نسبی هوا در آن بالاست. دمای متوسط سالیانه این جزیره حدود ۲۶ درجه سانتیگراد است و متوسط حداکثر و حداقل دمای روزانه آن به ترتیب به ۳۳ و ۱۸ درجه سانتیگراد می رسد. ۱۰ تیر تا ۱۰ شهریور گرمترین زمان در جزیره هستند و دی و بهمن سردترین روزها را با خود میآورند. حداکثر و حداقل دمای مطلق جزیره ۴۶ و ۱۶ درجه سانتیگراد است.
بهار
در آغاز بهار و نوروز قشم مملو از جمعیت گردشگران میشود. این جزیره در این زمان از سال آب و هوایی نسبتا مطبوع دارد و میتوان به راحتی در آن به گشت و گذار پرداخت. البته حضور خیل عظیم گردشگران ممکن است شما را با مشکل مواجه کند.
تابستان
با گذر از اردیبهشت و نزدیک شدن پایان بهار گرمای هوا به شدت بالا میرود. از ۱۰ تیر تا ۱۰ شهریور تقریبا می توان گفت گرم ترین روزهای این جزیره محسوب میشود اما در عوض هزینه سفر شما در این زمان نصف دیگر ماههای سال است.
پاییز
با آغاز شش ماه دوم سال، هوا روز به روز مطبوعتر میشود و از اواسط آبان ماه گردشگران به سوی قشم میروند.
زمستان
بهترین زمان سفر به قشم زمستان است چرا که در این فصل بیشتر دمای این جزیره به ۴۶ و کمترین آن به ۱۶ درجه سانتیگراد میرسد و آب و هوایی معتدل انتظارتان را میکشد. و احتمال دیدن دلفینها در این زمان بیشتر از هر زمان دیگری است.
سوغات و صنایع دستی
در سفر به قشم انتخابهای متعددی برای خرید سوغات و صنایع دستی وجود دارد:
خوشمزه های قشم
در نقاط مختلف جزیره قشم خوشمزههای متنوعی یافت میشوند؛ شاخصترین آنها نانهای محلی هستند که در هر روستا و شهر شکل و شمایلی خاص دارند؛ معروفترین آنها نان تُمُشی است که بسیار نازک و ترد است. نان دیگری که در صبحانه قشمیها جایگاه خاصی دارد، نان پنیری است و با خوردن آن، هم از چشیدن طعم یک نان خوشمزه لذت میبرید و هم پنیری خوش طعم را در دهانتان مزه مزه میکنید. ادویههای محلی این جزیره را فراموش نکنید تا پس از بازگشت از سفر بتوانید غذاهایی با طعمهای تازه خلق کنید.
صنایع دستی قشم
قشم، دنیایی رنگارنگ از صنایع دستی پیش رویتان قرار میدهد که هنرمندانه تهیه شدهاند و میتوانند بهترین یادگاری شما از این سفر یا یک سوغاتی بهیاد ماندنی برای عزیزانتان باشند. زیورآلات دستساز از صدف و سنگها، تزیینات چشمنواز، لباسهای سنتی، گلیم، پارچههای خوش نقش و …. از جمله انتخابهای شما در دنیای صنایع دستی قشم هستند.
شکم گردی در قشم
سفره قشمیها، به واسطه همسایگی با دریا، مملو از آبزیان است. آنها از ماهیها، صدفها، خرچنگها و …. غذاهای بسیار لذیذی تهیه و حسابی نمکگیرتان میکنند. خورش قلیهماهی معروفترین غذای جنوب کشور و قشم است که نباید چشیدنش را از دست بدهید. به هنگام دیدن منوی غذایی حتما از بومیها بخواهید که راهنماییتان کنند چرا که برخی از این غذاها بسیار تند هستند و یا ممکن است شامل موادی باشند که خیلی به مزاج شما خوش نیایند.
چند نمونه از غذاهای خوشمزه قشم که از خوردنش لذت خواهید برد به شرح زیر است:
ماهی برشته
از آن جایی که قشم جزیره است، بهترین گزینهی غذایی آن در غذاهای دریاییاش است. آشپزهای قشمی شکم ماهیهایی مثل سرخو و سنگسر را خالی میکنند و بعد با مخلفاتی مثل گشنیز، شوید، پیاز خرد شده، ادویه و فلفل آن را پر میکنند.
کلمبا
از دیگر غذاهای مخصوص قشم است که از گندم، ماهی و سبزی های معطر تهیه میشود. در این غذا اول گندم را در داخل آب میاندازند و بعد ماهیای را که با سبزی مخلوط کرده اند به گندم اضافه میکنند.
برنج دیشو
قشمیها این غذا را از محلول شیرهی خرما درست میکنند. آن را میجوشانند و بعد برنجی که از قبل درست کردهاند را به این محلول اضافه میکنند و میگذارند تا آب آن بخار شود و در آخر هم آن برنج را به همراه ماهی سرو میکنند.
تفریحات آبی قشم
خوش گذرانی در قشم تنها به بازدید از جاذبههای دیدنی آن محدود نمیشود بلکه شما میتوانید در این جزیره زیبا از تفریحات دیگری نیز لذت ببرید.
در سراسر جزیره میتوانید به سراغ کلوپهای تفریحات آبی بروید و لحظاتی سرشار از آدرنالین را تجربه کنید. در این جزیره امکاناتی نظیر غواصی، شاتل، جتاسکی و … وجود دارد که هر کدام تجربه ای متفاوت و لذتبخش برایتان به ارمغان میآورند.
اقامت در جزیره قشم
به منظور اقامت در جزیره قشم گزینههای مختلفی پیش رویتان قرار دارد اما انتخاب بین آنها بستگی به بودجهای که شما برای سفرتان در نظر گرفتهاید، دارد. خانههای بوم گردی بسیاری در نقاط مختلف قشم وجود دارند که در آن مردمان بومی با روشهای سنتی از شما پذیرایی و خاطرهای خوش را به شما تقدیم میکنند. هتلها، خانهها و سوییتهای اجارهای نیز در این جزیره یافت می شوند و البته بر روی کمپینگ نیز میتوانید حساب کنید.
شرایط کرایه خودرو در قشم
شما میتوانید در این جزیره ماشین کرایه کنید و از رانندگی با اتومبیلهای لوکس در سواحل این جزیرهی زیبا لذت ببرید. بهمنظور کرایه اتومبیل میتوانید از طریق هتلی که در آن اقامت دارید، اقدام کنید، چرا که اکثر هتلها در کیش و قشم، این امکان را برای مسافران خود فراهم کردهاند.
اگر هتل محل اقامتتان امکانات کرایه خودرو نداشت، میتوانید از طریق سه سایت qeshmcar.com، rentqeshm.com و qeshmcarrental.ir اقدام به کرایه خودرو نمایید.
مسیرهای دسترسی
هر جای ایران که هستید میتوانید با رساندن خودتان به بندر پل در ۷۰ کیلومتری غرب بندرعباس و سوار شدن بر لندیگرافها به قشم برسید. برای رسیدن به بندر پل میتوانید از مسیرهای زیر اقدام کنید:
جاده سیرجان – بندرعباس – بندر پل
شیراز- جهرم- لار – بندر پل
شناورهای لندیگراف به صورت شبانهروزی به جابجایی خودروهای مسافران، اتوبوسهای مسافربری و سایر خودروهای باری و خدماتی مشغول هستند و آنها را به بندر لافت در قشم میرسانند. طول مسیر دریایی ۲ کیلومتر است و طی آن حدود ۱۵ دقیقه طول میکشد.
قشم، جزیره بسیار زیبایی است که فرصت های بسیار جذابی را برای گذراندن لحظات سرشار از خوشی در کنار عزیزانتان برایتان فراهم خواهد کرد.
پاسخ دهید