دریاچه مونولِیک در ایالت کالیفرنیای آمریکا، همان مکانی است که یافتن کرم لولهای سه جنسیتی را برای محققان امکان پذیر کرده است. این کرم لولهای قادر است در یک زمان دارای سه جنسیت مجزا و مختلف باشد و این موضوع سبب حیرت و شگفتی دانشمندان شده است.
شرایط اقلیمی و زیستگاه خاص و متفاوت دریاچه مونو به گونهای است که آن را معمولا محیطی غیرقابل زیستن میدانند و تنها در تعداد محدودی از حیوانات و جانوران، توان زندگی کردن در این دریاچه وجود دارد.
حجم نمک موجود در این دریاچه به اندازهای زیاد است که شوری آب آن حدود سه برابر شوری آب اقیانوس برآورد شده است. مقدار آرسنیک موجود در این دریاچه نیز قریب به ۵۰۰ برابر بیشتر از حد تحمل انسان است و دلیل دیگری برای عدم وجود شرایط مناسب برای زیستن حیوانات به حساب میآید. اما این کرم لولهای سه جنسیتی که عنوان “آنما اس پی” را برای آن در نظر گرفتهاند و میتوان به جرات آن را شگفتانگیزترین و اعجابآورترین موجود جهان دانست، با وجود شرایط صعب و غیرقابل تحمل این دریاچه در آن محیط زندگی میکند. شگفتی بزرگ مربوط به ساختار این جانور، سه جنسیتی بودن آن است که این موجود را از تمام موجودات جهان متمایز میکند و حیرت همگان را بر انگیخته است.
یافتن کرم لولهای سه جنسیتی در یکی از پرجمعیتترین خانوادهها
Nematodeهای میکروسکوپی شاخهای از کرم های لوله ای هستند که مطابق آمار پژوهشی، جمعیت آنها حدود ۵۷ برابر جمعیت تمام انسانها است و این موجودات به شکل ذاتی عجیب هستند و جنسیت آنها نیز مهمترین نقطه تفاوتشان به حساب میآید. این کرم عجیب سه جنسیتی نیز عضوی از همین خانواده است. اعضای دیگر این خانواده از نظر جنسیتی نرهایی هستند که میتوانند باردار شده و دو جنسیتی محسوب میشوند؛ یعنی هم نر هستند و هم ترکیبی از نر و ماده که به آن نرماده یا “هرمافرودیت” میگویند.
هرمافرودیتها چگونه جاندارانی هستند؟
جانداران هرمافرودیت را میتوان جاندارانی دانست که به لحاظ جنسیتی بسیار عجیب هستند. آنها علاوه بر اینکه اندام جنسی و تولید مثلی خود را دارند، دارای بعضی از اندامهای تولید مثلی و جنسی متضاد نیز هستند. به عبارت دیگر در این جانداران هم اندام تولید مثلی جنس نر موجود است و هم اندام تولید مثلی جنس ماده و به همین دلیل است که مشابه این جانداران را در هیچ کجا از کره خاکی نمیتوان دید و یا دست کم دانشمندان از وجود جانوران دیگری با این شکل و دارای این نوع از اندامهای تولید مثلی ترکیبی، اخباری منتشر نکردهاند.
هرمافرودیتهای خالص: این جانداران هر دو اندام جنسی نر و ماده را به شکل کامل نشده و ناقص دارند.
از این رو جانداران هرمافرودیت را جاندارانی میدانند که به شکل مجزا، جنسیتی متمایز دارند. در کنار تمام اینها جانداران هرمافرودیت قابلیت اتوگامی یا خودبارداری دارند و این یعنی این جانداران برای باردار شدن به جاندارانی با جنسیت دیگر نیازی ندارند و قادرند بدون دخالت آنها تولید مثل کنند.
همچنین بخوانید: عجیبترین پدیدههای طبیعی جهان که میشناسیم.
کرم لولهای سه جنسیتی شگفتانگیز
حالا اما شکل دیگری از جانداران میکروسکوپی لولهای توسط محققان کشف شده است و نقطه عطف ماجرا و شگفتانگیزترین ویژگی مربوط به این کرم، سه جنسیتی بودن آن است. این بدان معناست که این جاندار در کنار جنسیت نر و جنسیت هرمافرودیت به صورت مجزا، جنس ماده را نیز دارد و به همین جهت آن را جانداری سه جنسیتی میدانند!
این کرم لولهای میکروسکوپی و سه جنسیتی، هم اندام تولید مثلی جنس نر را دارد و هم قابلیت باردار شدن به شکل مستقل را داراست. اما علاوه بر این، دارای جنسیت و اندام تولید مثلی جنس ماده نیز هست. در واقع این جاندار اندام تولید مثلی جنس نر و جنس ماده را به صورت مجزا و تکمیل شده در کنار هم دارد و در یک زمان هم میتوان آن را یک جاندار نر و هم یک جاندار ماده دانست و به خاطر اینکه هرمافرودیت هم هست، میتوان اینگونه اذعان داشت که کرم لولهای سه جنسیتی، در پیکره میکروسکوپی و بسیار کوچک خود تک تک اندامهای جنسی را دارد و به همین جهت میتوان آن را شگفتانگیزترین پدیده هستی قلمداد کرد.
کرمهای لولهای سه جنسیتی که به طریق خودبارداری یا اتوگامی، به تولید مثل میپردازند، قادر هستند که در کنار تولید اسپرم و تخمک به صورت مجزا، نر بودن یا ماده بودن خود در روند تولید مثل را انتخاب کنند و به این ترتیب بدون نیاز به جنسیت دیگر به تولید اسپرم و تخمک، در کنار هم پرداخته و به تولید مثل اقدام نمایند.
نگهداری از فرزند در کرمهای سه جنسیتی مانند کانگوروها
روند مراقبت و نگهداری از زادهها در کرمهای لولهای سه جنسیتی بیشباهت به رفتار کانگوروها برای حفظ فرزندانشان نیست. این کرمهای میکروسکوپیک، مانند کانگوروها در بدن خود اندامهای کیسه مانندی دارند که زادههایشان را در آن نگه میدارند و از آنها مراقبت میکنند.
شیوه تولد زادههای آنما اس پی، مشابه پستانداران است
شگفتی دیگر درباره آنما اس پیها این است که این کرمهای سه جنسیتی به واسطه روش تخمگذاری فرزندان خود را به دنیا نمیآورند و بلکه آنها با اندامهای جنسی و تولید مثلی تکمیل شده جنس ماده، فرزندانشان را زنده به دنیا میآورند و این رفتارشان را نیز میتوان مشابه رفتار پستانداران دانست و همه این ویژگیها سبب شده است که این کرم در مقایسه با کرمهای دیگر عجیبتر باشد.
سخن آخر
تمام نکات بکر و بدیع و اعجابآور درباره شکل ظاهری و نوع زندگی و شیوه تولید مثل این جانداران، دانشمندان و محققان را مشتاق کرده است که چیزهای بیشتری درباره این کرم عجیب و غریب سه جنسیتی بدانند. اما از آن جا که این جاندار به تازگی کشف شده است، هنوز اطلاعات گسترده ای درباره آن در دسترس نیست و امید است که مطالعات و تحقیقات دانشمندان بتواند ما را بیشتر و دقیق از نحوه زندگی این کرم مطلع کند.
پاسخ دهید